[RAPORT] Nauczanie zdalne oczami nauczycieli i uczniów

W czerwcu Uniwersytet Warszawski przeprowadził ankietę wśród dyrektorów szkół, nauczycieli oraz uczniów. Pytając o zalety, wady i sposoby organizacji nauczania zdalnego przygotowano raport, który obrazuje, jak polska edukacja przeniosła się do świata online. Co stanowiło szczególne wyzwanie dla obu grup, co udało się osiągnąć, a co należałoby jeszcze usprawnić?

a_nauczanie_zdalne_oczami_nauczycieli_i_uczniow_LR_LS_graf_1.jpg

Z jakiego komputera korzystali nauczyciele do edukacji zdalnej?

W ankiecie wzięło udział 2961 osób - nauczycieli (93%), dyrektorów szkół (5%) oraz osób, które na co dzień pełnią obie funkcje (2%).

Raport wskazuje, że nauczyciele nie są odpowiednio wyposażeni w narzędzia cyfrowe (sprzęt, oprogramowanie czy dostęp do Internetu). Aż 77% z nich zadeklarowało, że do prowadzenia zajęć online wykorzystywało wyłącznie prywatny sprzęt komputerowy. Za pomocą szkolnych urządzeń edukację na odległość prowadziło 15% nauczycieli, a 8% posiłkowało się zarówno własnym, jak i służbowym sprzętem komputerowym.

a_nauczanie_zdalne_oczami_nauczycieli_i_uczniow_LR_LS_graf_2.jpg

Jak prowadzić zajęcia online - skąd wiedzę czerpali nauczyciele?

Praktycznych wskazówek i merytorycznej wiedzy z zakresu prowadzenia edukacji zdalnej 26% ankietowanych poszukiwało w Internecie. Praktycznie co piąta osoba - biorąca udział w badaniu - przyznała, że samodzielnie próbowała znaleźć odpowiednie rozwiązanie. Podobnie, bo 21% respondentów zaznaczyło, że środowisko pedagogów wzajemnie dzieliło się cennymi radami. Natomiast ze szkoleń i konferencji o tematyce nauczania zdalnego skorzystało odpowiednio 17% i 8% ankietowanych, 4% nauczycieli sięgnęło po specjalistyczną literaturę, a 2% odpowiadających zaznaczyło odpowiedź “Inne” - w tym webinary i materiały udostępniane przed wydawnictwa.

Narzędzia do prowadzenia edukacji zdalnej

Nauczycielom zadano pytanie: “Jak wygląda typowa lekcja prowadzona przez Ciebie w czasie epidemii COVID-19?”. Badanie wykazało, że jedna trzecia nauczycieli (31%) wykorzystywała platformy umożliwiające komunikację synchroniczną, m.in. MS Teams, Zoom czy Google Hangouts. Co czwarty pedagog (27%) przeważnie wysyłał materiały do samodzielnej realizacji przez uczniów, a 19% z nich przekazywało uczniom, jakie zadania mają samodzielnie wypełnić w swoich książkach. Wykorzystanie różnego rodzaju portali edukacyjnych zaznaczyło 13% uczniów, natomiast 8% badanych wybrało odpowiedź “Inne” - wpisując posiłkowanie się takimi narzędziami jak: Skype, Messenger, filmy dostępne online czy nawet rozmowy telefoniczne. 3% nauczycieli do prowadzenia codziennych zajęć wybierało dedykowane platformy edukacyjne. Warto zaznaczyć, że większość osób korzystała z kilku różnych metod, próbując dostosować pracę do indywidualnych potrzeb swoich i uczniów.

Jak wykorzystać nauczanie zdalne w przyszłości?

Nagła zmiana w sposobie prowadzenia zajęć lekcyjnych, brak odpowiednich narzędzi i nierzadko specjalistycznej wiedzy skutkowały negatywnym odbiorem nauczania zdalnego przez pedagogów. 59% nauczycieli nie chciałoby powrócić do prowadzenia nauczania online. Co ciekawe 41% badanych chciałoby wykorzystywać w przyszłości naukę na odległość m.in. jako:

  • sposób na edukację w sytuacjach trudnych, np. choroba nauczyciela czy ucznia (55%),
  • uzupełnienie zajęć tradycyjnych, np. prowadzenie portalu szkoły (35%),
  • pełną alternatywę edukacji tradycyjnej (10%).

a_nauczanie_zdalne_oczami_nauczycieli_i_uczniow_LR_LS_graf_3.jpg

Co o nauczaniu zdalnym sądzą uczniowie?

Według badania Uniwersytetu Warszawskiego, w którym wzięło udział 1217 uczniów - 41% dzieci i młodzieży popiera wykorzystanie w przyszłości zdalnego nauczania w sytuacjach trudnych, takich jak choroba nauczyciela lub ucznia. Prawie 32% ankietowanych uważa, że uczniowie powinni mieć wybór odpowiedniej dla siebie formy nauki (w klasie czy online), a 27% z nich traktuje nauczanie zdalne jako sposób na uzupełnienie codziennych zajęć w szkole.

Prywatny komputer do lekcji online

Raport wykazał, że większość uczniów miało komfortowe warunki do nauki. Aż 78% z nich używało prywatnego sprzętu, którym nie musiało dzielić się z innymi członkami rodziny. Niestety co piąty uczeń posiadał wyłącznie ogólnodostępny komputer, co mogło znacznie obniżyć efektywność nauki.

a_nauczanie_zdalne_oczami_nauczycieli_i_uczniow_LR_LS_graf_4.jpg

Efektywność zdalnego nauczania

Choć wydawać by się mogło, że brak konieczności codziennego chodzenia do szkoły będzie dla dzieci i młodzieży nieocenioną zaletą - aż 53% uczniów nie chciałoby kontynuować nauki w ten sposób. Co piąty uczeń ocenia naukę zdalną jako efektywną, 17,5% ankietowanych nie ma zdania, a ponad 60% uczniów uważa, że nauka na odległość jest nieefektywna.

Ostatnie miesiące były z pewnością czasem szczególnym zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów. Edukacja, która do tej pory prowadzona była głównie w formie tradycyjnej, z dnia na dzień musiała znaleźć skuteczną alternatywę online. Mimo braku odpowiednich narzędzi, konieczności korzystania z prywatnego sprzętu do prowadzenia lekcji, a wśród uczniów - dzielenia jednego komputera z wieloma członkami rodziny, sporo zmieniło się w zakresie cyfryzacji edukacji. Nauczyciele organizując lekcję, podejmowali wielu starań, wykorzystując platformy pozwalające na nauczanie synchroniczne i z zaangażowaniem edukowali również samych siebie w dziedzinie nowych technologii. Odpowiedzi udzielone w ankiecie przeprowadzonej w dniach 4-15 czerwca 2020 r. za pomocą portali Librus, umożliwiły stworzenie przez Uniwersytet Warszawski raportu o nauczaniu zdalnym. Może on stanowić w przyszłości ważną wskazówkę dla placówek edukacyjnych i organów prowadzących.






Źródła:


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: