Zdrowe zamienniki napojów energetycznych

Jesienna aura nie sprzyja koncentracji. Gdy za oknem szaruga, w powietrzu wilgoć, a termometr uparcie pokazuje poniżej piętnastu stopni, nie tylko niedźwiedzie najchętniej zapadłyby się w sen zimowy. My, ludzie też. Uczniowie nie stanowią tu wyjątku. Wystarczy wejść do jakiejkolwiek szkoły przed 10 rano, by usłyszeć jeden wielki jęk: „Proszę pani, jak bardzo nam się nie chce! Proszę pana, my nie mamy energii! Spać!”.

Po co sięgamy w pierwszej kolejności, by się obudzić i zacząć działać na może nie 200, ale przynajmniej 80% swojej normy? Często pierwszym wyborem jest napój energetyzujący, czyli popularny „energetyk”. Niestety to decyzja najgorsza z możliwych. Przekonali się już o tym nasi zachodni sąsiedzi. W Danii i Norwegii energetyki są wycofane ze sprzedaży. We Francji stoją na półkach, ale opatrzone ostrzegawczymi etykietami. W Wielkiej Brytanii po taki napój można sięgnąć po osiągnięciu wymaganego prawem wieku. W Polsce nastolatki na potęgę budzą się rano przy użyciu sztucznych wspomagaczy, czyli mieszanki kofeiny i pobudzającego aminokwasu - tauryny. Do tego syntetyczne witaminy z grupy B, duże ilości cukru i przepis na „kop z puszki” gotowy.

Wbrew reklamowym sloganom energetyki tak naprawdę nie gwarantują cudownego przypływu energii, bo po prostu nie mają prawa tego robić. Energię organizm czerpie ze spalania węglowodanów, białek i tłuszczy, a te znajdują się w odpowiednio zbilansowanym pożywieniu. W chemicznych puszkach kryją się jedynie węglowodany (z zawartej tam glukozy) i jest ich za mało, żeby na dłużej dostarczyć energii. Pracę organizmu sztucznie podkręconego energetykiem można porównać do pracy silnika samochodu, w którym kierowca bez umiaru naciska pedał gazu, ale zapomniał dolać benzyny.

Co możesz zrobić zamiast wręczać dziecku fałszywą obietnicę energii w puszce? Dostarczyć paliwa, a więc przygotować takie przekąski, które zapewnią „kop” energii na długi czas!

Proste i zdrowe przekąski energetyczne

Jabłka z masłem orzechowym

  • Jabłko/jabłka
  • Masło orzechowe dobrej jakości
  • Kulki czekolady, najlepiej gorzkiej
Jabłko pokrój w cienkie plasterki. Roztop 2 łyżki masła orzechowego. Polej jabłko ciepłym masłem orzechowym. Posyp kulkami z gorzkiej czekolady. Schowaj do śniadaniówki Twojego dziecka. Mniaam!

a_zdroweenergetyki_LR_graf1.jpg

Taka przekąska nie tylko jest smaczna, ale dostarcza też porządnej porcji energii. Jabłka to źródło wielu witamin: C, A, E, K, B6, kwasu foliowego, tiaminy, niacyny. Są też bogate w takie składniki odżywcze, jak wapń, sód, cynk, magnez, fosfor, żelazo, potas i błonnik. Dzięki zawartości witaminy C i flawonoidów zwalczają wolne rodniki, przyczynę wielu chorób cywilizacyjnych. Anglicy nie bez powodu mówią: One apple a day keeps a doctor away (Jedno jabłko dziennie oddala perspektywę wizyty u lekarza).

Czekolada, szczególnie gorzka, z dużą zawartością kakao, to źródło niacyny, która wpływa na podniesienie poziomu energii. Działa przeciwzapalnie, przeciwmiażdżycowo, obniża ciśnienie krwi. Wpływa też pozytywnie na wydzielanie dopaminy i serotoniny. Ludzie, którzy w ciągu dnia jedzą niewielkie ilości czekolady, są optymistyczniej nastawieni do czekających ich zadań i bardziej zmotywowani. Czekolada zawiera również teobrominę, która pobudza organizm oraz duże ilości magnezu (niedobory tego mikroelementu przyczyniają się do szybszej męczliwości i spadku energii).

Masło orzechowe to skarbnica kwasów oleinowych obniżających cholesterol, co pozytywnie wpływa na pracę serca i układu krwionośnego. Ma działanie przeciwzapalne. Posiada właściwości przyspieszające spalanie tkanki tłuszczowej. Wspiera układ nerwowy i poprawia pamięć. Masło orzechowe to także źródło witamin B1, B2, B3, B6, E oraz kwasu foliowego i mikroelementów, takich jak wapń, żelazo, magnez, cynk, sód, potas, fosfor.

Batony energetyczne

Świetnym pomysłem na zapobieganie gwałtownym spadkom energii w ciągu dnia jest też przygotowywanie batonów energetycznych. Zrobione własnoręcznie będą zdrowsze i tańsze niż te ze sklepu. Jak je zrobić?

  • Szklanka daktyli
  • Pół szklanki orzechów nerkowca
  • Pół szklanki migdałów
  • Pół szklanki dobrej jakości kakao
  • 2 łyżki oleju (może być oliwa lub masło)
  • 1 łyżka masła orzechowego
  • 1 łyżka wiórków kokosowych
  • 1 łyżka nasion słonecznika
Daktyle zalej wrzątkiem i zostaw na 20 minut. Gdy zmiękną, odlej wodę i dodaj do pozostałych składników. Wrzuć wszystko do blendera i blenduj, aż składniki utworzą jednolitą masę. Wyrównaj, wstaw do lodówki na 2-3 godziny. Po tym czasie wyjmij i pokrój na batony. Smacznego!

a_zdroweenergetyki_LR_graf2.jpg

Domowy energetyk

Jeśli czujesz, że tylko energetyk postawi Twoje dziecko na nogi – zrób własny, zdrowy napój, który będzie mogło zabrać do szkoły!

  • Szklanka ciepłej wody
  • Ok. łyżeczka miodu (dla smaku)
  • Ok. 1-2 cm świeżego imbiru\
  • ¼ łyżeczki mielonego kardamonu
  • ¼ łyżeczki kurkumy.
Miód dodaj do wody. Imbir pokrój. Dodaj kardamon i kurkumę. Zamieszaj – i gotowe!

Imbir to prawdziwy „superfood”. Jego angielska nazwa „ginger” pochodzi od składnika aktywnego imbiru – gingerolu, który ma działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. To jeden z najbardziej znanych naturalnych sposobów na mdłości. Jego ostry, charakterystyczny smak przyczynia się do pobudzenia i ożywienia. W połączeniu z kurkumą, która jest królową medycyny chińskiej, to prawdziwa bomba energetyzująca!

Przy takim sposobie odżywiania żadne sztuczne energetyki nie będą już Twojemu dziecku potrzebne!





Źródła:
  • Julia Olechnowicz, Joanna Suliburska, „Możliwości zastosowania gorzkiej czekolady i zawartych w niej flawonoidów w profilaktyce i teorii zespołu metabolicznego”, Katedra Higieny Żywienia Człowieka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
  • „Teobromina – cenny składnik kakao na wydajniejszą pracę umysłową”, Patryk Iwański, dietetyk, specjalista medycyny sportowej i funkcjonalnej, www.muscle-zone.pl.
  • Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, „Gorzka czekolada – czy włączyć ją do naszej diety?”, dr hab. nauk o zdrowiu Regina Wierzejska.

Lilka Poncyliusz – Guranowska
Anglistka, autorka licznych publikacji metodycznych z zakresu nauczania języka angielskiego i komunikacji. Mama dwójki dzieci i fanka zdrowego stylu życia. Od 2021 r. wraz wraz ze swoimi uczniami bierze udział w międzynarodowym projekcie eTwinning wspólnie z nauczycielami z Hiszpanii, Słowenii, Serbii i Słowacji „Path to HealtH” (Ścieżka do zdrowia). Celem projektu jest promocja zdrowego stylu życia. Jednym z działań było przygotowywanie filmików zniechęcających do picia energetyków przez młodzież i wyszukiwanie zdrowych alternatyw


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: