Herbata jest czymś magicznym, może nawet ósmym cudem świata.
H.Rahman

W torebkach, w liściach, zielona, czarna, biała, żółta, ziołowa, a nawet… niebieska – wybór herbat jest ogromny. Jednak czym różnią się herbaty, którymi zastawione są półki w sklepach? I – przede wszystkim – czego nie wiemy o tym niezwykłym napoju?

Legendarny napar

Do dziś nie wiadomo, w jaki sposób, kto i kiedy wpadał na pomysł parzenia herbaty. W związku z tym powstało mnóstwo legend, które mają wyjaśnić „wynalezienie” herbaty. Jedną z ciekawszych jest historia o chińskim cesarzu, który pił gorącą wodę, odpoczywając pod drzewem. Z drzewa do naczynia wpadł listek herbaty i w ten sposób pierwszy raz została zaparzona herbata. Istnieje również europejska legenda o powstaniu czarnej herbaty – podczas podróży statkiem zielona herbata nasiąkła wilgocią i sfermentowała. Aby nie stracić zysku, załoga sprzedała sfermentowane liście. Okazało się, że przypadły one do gustu Europejczykom bardziej od naturalnej wersji herbaty i na dobre zagościły na ich stołach. 

Moc kolorów

Herbaty rozróżnia się głównie na podstawie koloru liści lub koloru naparu. Dzięki temu wiemy, jak długo i w jakiej temperaturze należy parzyć herbatę oraz jakie ma ona właściwości:

• Herbata czarna – to najpopularniejszy rodzaj herbaty, która wielu z nas towarzyszy podczas śniadań. Powinno się ją parzyć we wrzącej wodzie, najlepiej we wcześniej ogrzanym naczyniu. Czarna herbata działa pobudzająco, pozytywnie wpływa na układ krwionośny i obniża poziom cukru we krwi (oczywiście niesłodzona). Świetnie sprawdza się również jako kosmetyk – okład pod oczy usunie opuchliznę, a wypłukanie w niej włosów świetnie wpłynie na ich kondycję.

• Herbata zielona – jej listki powinno się zalewać wodą o temperaturze nie wyższej niż osiemdziesiąt pięć stopni. Jest to bardzo ważne, ponieważ wyższa temperatura sprawi, że herbata będzie gorzka. Właściwości zielonej herbaty powodują, że jest ona popularnym napojem wśród osób odchudzających się oraz prowadzących zdrowy tryb życia. Zielona herbata świetnie wpływa na skórę, zapobiegając jej starzeniu się. Reguluje ciśnienie krwi, zapobiega otyłości oraz, według wielu badań, pomaga zapobiegać nowotworom.

• Herbata biała – swój kolor zawdzięcza temu, że zostaje zebrana, zanim jej listki zdążą się zazielenić. Biała herbata powinna być parzona w temperaturze około dziewięćdziesięciu stopni. Zawiera więcej kofeiny niż pozostałe gatunki herbaty, dlatego jest świetną alternatywą dla kawy. Podobnie jak zielona herbata, obniża ciśnienie oraz świetnie wpływa na kondycję skóry. Dodatkowo zawiera bardzo dużo witaminy C, więc dobrze ją pić w okresie wzmożonego zapotrzebowania na tę substancję.

• Herbata czerwona – specyficzny kolor i smak tej herbaty uzyskuje się dzięki krótkiej fermentacji liści. W związku z tym można ją nazwać formą pośrednią między herbatą zieloną a czarną. Jest szczególnie popularna wśród osób dbających o linię, ponieważ przyspiesza metabolizm i pracę układu pokarmowego.

• Herbata niebieska – zwana również herbatą oolong, ulung lub turkusową herbatą. Parzy się ją w temperaturze około dziewięćdziesięciu stopni. Picie naparu z niebieskiej herbaty dobrze wpływa na układ nerwowy i krwionośny. Oprócz tego świetnie działa na skórę i wspomaga odchudzanie. Choć sam napar nie ma niebieskiej barwy, to warto spróbować tej oryginalnej odmiany herbaty, która w Polsce jest znacznie mniej popularna od zielonych i czarnych odmian.

• Herbata żółta – zasady parzenia są takie same jak w przypadku zielonej herbaty. W zamierzchłej przeszłości mogli ją pić wyłącznie cesarze, dlatego czasem jest nazywana cesarską herbatą.  Sposób produkcji tej herbaty jest dużo trudniejszy niż pozostałych rodzajów herbat, dlatego jest ona również znacznie droższa i trudniej dostępna. Jednak aromat naparu z żółtej herbaty wyróżnia ten napój spośród pozostałych rodzajów, a jej właściwości świetnie wpływają na nasz organizm.

Rytuał picia herbaty

Zalewając torebkę herbaty, którą pijemy do śniadania, nie zastanawiamy się zwykle nad tym, co się w niej znajduje i nie poświęcamy tej czynności zbyt wiele uwagi. Są natomiast miejsca na świecie, gdzie przygotowanie herbaty jest do dziś rytuałem. W kulturze japońskiej ceremonia picia herbaty zajmuje szczególne miejsce. Spotkanie prowadzi mistrz – osoba, która ma ogromną wiedzę na temat rodzajów herbat, długości i sposobu parzenia oraz temperatury wody, w której herbata ma być parzona. Cały rytuał przebiega w określony sposób – uczestnicy muszą zachowywać się spokojnie, podczas rozmów wybierać niekontrowersyjne tematy. Otoczenie, w którym pije się herbatę, powinno być urządzone w minimalistycznym stylu, bez zbędnego przepychu. W czasie ceremonii nie jest ważny status społeczny ani majątkowy zaproszonych gości, ale wiek – najstarszych uczestników spotkania darzy się największym szacunkiem. Słynna w całej Europie jest również tradycja picia herbaty w Wielkiej Brytanii. Five o’clock (ang. godzina piąta) większości osób kojarzy się właśnie z piciem herbaty z dodatkiem mleka. Ten moment dnia wyznaczał porę podwieczorków, podczas których często piło się herbatę. Dziś wielu Anglików kultywuje tę tradycję, choć ze względu na szybki styl życia coraz trudniej znaleźć chwilę dla siebie. 

5 rzeczy, których najprawdopodobniej nie wiesz o herbacie

1. W niektórych regionach świata np. w Birmie herbata stanowi również posiłek. Specyficznym przykładem dania z herbaty jest lahpet, czyli… kiszona herbata. Proces kiszenia przebiega zupełnie podobnie do znanego nam kiszenia kapusty i podobne jest zastosowanie kiszonej herbaty, której używa się jako bazy sałatek, surówek, ale również jako samodzielne danie.
   
   
2. Popijać herbatę mogą nie tylko ludzie, ale również psy. Od jakiegoś czasu w Anglii można kupić herbatę dla psów. Nie zawiera ona liści herbaty, ale jest mieszanką roślin, które mają wpływać na poprawę stanu zdrowia zwierząt. Dzięki temu Anglicy mogą wypić tradycyjną herbatkę ze swoim pupilem.
   
   
3. Specjalista od herbaty to kiper. Zajmuje się on m.in. smakowaniem herbaty z plantacji i na podstawie jego opinii herbata jest kupowana lub nie. Kiperzy zajmują się również mieszaniem herbat, więc to im zawdzięczamy herbaty czekoladowe, różane i pozostałe wyjątkowe mieszanki.
   
   
4. Gdyby ktoś zastanawiał się, co wolą ludzie – herbatę czy kawę, to spieszymy z wyjaśnieniem: herbata jest drugim najczęściej pitym płynem na świecie. W sumie codziennie wypija się około trzech miliardów filiżanek herbaty. Pierwszego miejsca w rankingu popularności ustępuje jedynie czystej wodzie.
   
   
5. Najdroższa herbata na świecie to Wielka Czerwona Szata – Da Hong Pao. Historia głosi, że napar z liści tej herbaty wyleczył chińską cesarzową z choroby. Wysoka cena (1 200 000 $ za kilogram) była spowodowana tym, że herbata rosła na kilku krzewach. Do dziś zachowały się trzy z nich, jednak nie zbiera się już z nich herbaty, ponieważ są pod ścisłą ochroną.

Źródła:

• https://biotechnologia.pl/biotechnologia/zolta-herbata-co-warto-o-niej-wiedziec,12404
• https://www.czajnikowy.com.pl/herbata-dla-psa-psia-herbata/
• http://www.herbata.info/
• https://www.czajnikowy.com.pl/najdrozsze-herbaty-na-swiecie-najbardziej-cenione-herbaty-swiata/