Librus

Oficjalna aplikacja Librus

Eluwina jesieniaro, czyli językowy przewodnik dla boomera

„Eluwina”, „jesieniara” i „alternatywka” – używacie tych słów? Jeśli nie funkcjonują one w Waszych słownikach, to na pewno znają je Wasze dzieci lub młodsi znajomi. Dowodem ich popularności są wyniki czwartej edycji plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku. Wydarzenie organizowane każdego roku przez Wydawnictwo Naukowe PWN pozwala na wgląd w najświeższe słowotwórcze trendy panujące wśród młodych ludzi. Przyjrzyjmy się zeszłorocznym wynikom.

Kim jest „jesieniara”?

Każdy z nas zna przynajmniej jedną osobę, która dobrze się czuję jesienią – tą ponurą, zwykle deszczową porą roku, kiedy dni stają się coraz krótsze, a wieczory spędzone w domu coraz dłuższe. Typowa „jesieniara” (nie jest to określenie pejoratywne!) lubi siedzieć pod kocem z kubkiem gorącego napoju w rękach i zapachową świeczką na stoliku nocnym lub parapecie. W takim spędzaniu czasu zwykle towarzyszą jej ulubione seriale, filmy lub/i książki – nierzadko również kot.

„Alternatywka” zgodnie z informacją zaczerpniętą ze Słownika Języka Polskiego PWN, może być „dziewczyną o alternatywnych upodobaniach i zachowaniach”, „dziewczyną, nieutożsamiająca się z popularnymi trendami odnośnie do ubioru, makijażu, gustu muzycznego” lub „dziewczyną, która ubiera się w specyficzny sposób, zazwyczaj ma kolczyk w nosie, kolorowe włosy, ciemne ubrania oraz słucha emo-rapu”. Może też łączyć wszystkie wymienione cechy. „Alernatywka" doczekała się już męskiej formy „alternator” lub „alternatyw”.

„Eluwina" to z kolei nic innego, jak nowa wersja popularnego przywitania "elo", które w swojej starszej formie najwyraźniej jest już passé. Co ciekawe, „eluwina” zyskała sławę dzięki Kacprowi Blonsky'emu – youtuberowi, który swego czasu nagrał utwór o takim właśnie tytule.

Krindżowa madka

Jurorzy w swoich komentarzach zwracali uwagę na popularność słów będących określeniami na młode kobiety. Poza „jesieniarą” i „alternatywką” często pojawiała się również „madka” czy „konserwatywka”. Sięgając do sjp.pwn.pl, dowiadujemy się, że „madka” to młoda kobieta z dzieckiem, która z racji swojego macierzyństwa czuje się lepsza niż inni. Często brak jej ogłady, co udowadnia swoimi niestosownymi wypowiedziami w mediach społecznościowych i na forach internetowych.

„Konserwatywka” jest z kolei przeciwieństwem „alternatywki”. Oznacza to, że trzyma się tradycyjnych wartości, a swoim wyglądem nie wybija się ponad akceptowalną społecznie średnią.

Znakiem obecnych czasów okazał się rzeczownik „cringe” (po polsku wymawiamy „krindż”), czyli kiedyś „żenada”, „obciach” czy „siara”. Nowością były „dymy”, którymi określa się niezwykłe, niecodzienne, zaskakujące zdarzenie.

a_eluwina_LR_graf.jpg

RiGCZ boomera

Popularności dorobił się skrót RIGCZ, który pretenduje do rangi pełnoprawnego słowa. Jego rozwinięciem jest sformułowanie „rozum i godność człowieka” pochodzące z jednej z internetowych „past” (kiedyś „copypast”), czyli humorystycznych tekstów (zwykle krótkich historii), przekazywanych metodą „copy–paste” (kopiuj – wklej). „Pasty” tworzone są przez „anonów” (skrót od „anonymous”), którzy błędnie uważają, że są zupełnie anonimowi w sieci. Mówiąc „on/ona ma RiGCZ" nagradza się osobę, która powiedziała lub zrobiła coś godnego, dobrego — miała rację. Na drugim biegunie leży słowo „rak" określające zjawisko głupie, złe, szkodliwe - „rakotwórcze".

Prawdziwą gwiazdą ostatnich dni jest sformułowanie „ok, boomer” będące lekkim „dissem” (złośliwą ripostą) kierowaną do osoby zwykle reprezentującej pokolenie 40+. Młodzi ludzie używają go w sytuacjach, w których starsi rozmówcy zaczynają zestawiać aktualną sytuację z tym, co było w latach ich młodości (słynne „za moich czasów”) lub przedstawiają poglądy nieprzystające do dzisiejszego modelu zachowań, myślenia, życia. „Boomer” nie „ogarnia” współczesnego świata, choć zwykle wydaje mu się, że jest na czasie.

Plebiscyt Młodzieżowe Słowo Roku odbył się w listopadzie 2019 r. Internauci głosowali, korzystając ze specjalnego formularza zamieszczonego na stronie sjp.pwn.pl. Organizatorzy zebrali 41 tys. zgłoszeń. W kapitule zasiadali: Bartek Chaciński (Polityka), Marek Łaziński (UW), Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński) i Anna Ewa Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach).





Źródło:
  • https://sjp.pwn.pl/
  • https://www.miejski.pl/


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: