Początek wiosny to doskonały moment, aby zachęcić dzieci do wyjścia na dwór i spędzania więcej czasu na świeżym powietrzu. Niestety często zamiast zabawy na podwórku, najmłodsi wybierają aktywności domowe, np. przesiadywanie przed komputerem lub ze smartfonem w ręku. Specjaliści wymieniają wiele negatywnych skutków takiego stylu życia dzieci, a jednym z nich jest gorsza jakość widzenia. Ważną rolą rodziców jest zatem nie tylko zachęcanie, ale także inspirowanie dzieci do zabawy na świeżym powietrzu.

Powszechne i systematycznie prowadzone badania naukowe wskazują na istotny wpływ czasu spędzanego przez dzieci na świeżym powietrzu na ich rozwój i zdrowie. Dotyczy to zarówno zdrowia fizycznego oraz psychicznego dziecka, jak też rozwoju społeczno-emocjonalnego, a także dobrego samopoczucia oraz zdolności poznawczych i uczenia się¹. Jednak, pomimo tak wielu korzyści, zmotywowanie dziecka do wyjścia na zewnątrz potrafi być dla rodzica nie lada wyzwaniem.

Światło słoneczne wpływa na prawidłowy rozwój oczu

Tymczasem aktywności na świeżym powietrzu, takie jak zabawa na placu zabaw, jazda na rowerze czy bieganie, pomagają w poprawie ogólnego zdrowia dziecka, co przekłada się na jego ogólną kondycję i dobre samopoczucie. Przebywanie na zewnątrz jest równoznaczne z większą ekspozycją na światło słoneczne, szczególnie teraz, kiedy w ciągu dnia towarzyszy nam ono coraz dłużej. Nasz organizm wykorzystuje je do wytworzenia witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości. Ale nie tylko - światło słoneczne wpływa również na prawidłowy rozwój oczu.

- Naturalne światło słoneczne stymuluje produkcję substancji zwanej dopaminą - neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za regulację procesów w mózgu. Dopamina jest kluczowa dla prawidłowego rozwoju gałki ocznej. Jej niedobór sprawia, że oko rośnie zbyt szybko. W konsekwencji nie jest ono w stanie w odpowiedni sposób skupić obrazów na siatkówce. Skutkiem tego procesu jest rozwój krótkowzroczności – tłumaczy Sylwia Kijewska, optometrystka, ekspertka Hoya Lens Poland.

Warto przy tym pamiętać, że zbyt duża ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do uszkodzenia siatkówki i innych części oka. Dlatego ważne jest, aby dzieci, wychodząc na zewnątrz, były zaopatrzone w wysokiej jakości okulary z filtrami UV, które zapewnią ochronę oczu przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego.

Ochrona oczu przed intensywnym światłem słonecznym i kontrola krótkowzroczności w jednym

Dzieci są bardziej narażone na uszkodzenia oczu, spowodowane promieniowaniem UV, niż dorośli. Wynika to z faktu, że źrenice dzieci są większe, a soczewki wewnątrzgałkowe ich oczu bardziej przezierne, co pozwala na dotarcie większej ilości promieni UV do siatkówki. Warto też wiedzieć, że promieniowanie UV docierające do oczu kumuluje się w gałce ocznej, a większość życiowej ekspozycji na słońce przypada na okres przed 21 rokiem życia². Dlatego tak istotna jest skuteczna i niezawodna ochrona przeciwsłoneczna ^2-4.

Dzieci z krótkowzrocznością, które stosują terapię atropiną, są szczególnie narażone na światłowstręt, z powodu rozszerzenia źrenicy przez atropinę ^5-7. Intensywne światło słoneczne może zniechęcać je do wychodzenia na zewnątrz, uprawiania sportu i brania udziału w aktywnościach, które są korzystne dla ich samopoczucia. Dlatego jeśli Twoje dziecko ma krótkowzroczność i nosi okulary, potrzebuje nie tylko rozwiązania, które skoryguje niewyraźne widzenie (spowodowane wadą refrakcji), ale także spowolni postęp krótkowzroczności, zapewniając jednocześnie ochronę przed szkodliwym promieniowaniem UV i intensywnym światłem słonecznym.

Rozwiązaniem, łączącym te dwa zadania, są fotochromowe soczewki okularowe MiYOSMART Chameleon, które wykorzystują technologię D.I.M.S. (Defocus Incorporated Multiple Segments). Dzięki niej korygują krótkowzroczność i spowalniają jej progresję^9,12. Soczewki chronią również przed szkodliwym promieniowaniem UV oraz intensywnym światłem słonecznym, zapewniając dziecku komfort widzenia, co zachęca do noszenia okularów na zewnątrz ^8,10,11.

Dziecko może nie pamiętać o zmianie okularów za każdym razem, gdy wychodzi na zewnątrz. Ogromną zaletą okularów z soczewkami fotochromowymi jest ich automatyczna adaptacja do warunków oświetlenia¹⁰. Na zewnątrz, pod wpływem promieni UV, soczewki przyciemniają się i dostosowują natężenie zabarwienia w zależności od intensywności światła, osiągając maksymalnie zabarwienie na poziomie 78% (kat. II). Po wejściu do pomieszczenia, np. klasy, soczewki bardzo szybko się  rozjaśniają, osiągając pełną przejrzystość¹⁰.

Na zewnątrz = z dala od komputerów i smartfonów

Badania pokazują, że przebywanie na zewnątrz przynajmniej 2 godziny dziennie, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia krótkowzroczności i jej progresji ¹³. To najczęstsze zalecenie specjalistów ochrony wzroku dotyczące stylu życia, możliwe do natychmiastowego wprowadzenia. W tej kwestii duże znaczenie ma jednak nie tylko ilość czasu spędzanego na świeżym powietrzu, ale też jego jakość i charakter. Teoretycznie na zewnątrz, gdzie obiekty są bardziej oddalone, oczy pracują w sposób naturalny i mniej intensywny, pod warunkiem, że dziecko nie ma pod ręką smartfona. Spędzenie dwóch godzin na ławce parku z nosem w smartfonie, nie przyniesie pożądanych efektów. Aktywności skoncentrowane na urządzeniach, szczególnie tych z małymi ekranami, pomimo tego, że wykonywane będą na zewnątrz, wciąż mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie oczu dzieci. Najlepszym rozwiązaniem dla dziecka jest połączenie zabawy na świeżym powietrzu i jednoczesne ograniczenie pracy wzrokowej w bliskich odległościach.

- Dzieci spędzają dużo czasu przed ekranami. Niestety zarówno praca w bardzo bliskich odległościach, jak i mała wielkość ekranu, która skłania do przybliżania go do oczu, może doprowadzać do wzrostu wady wzroku z jednej strony, a wystąpienia zaburzeń widzenia obuocznego z drugiej. Dlatego zwiększenie czasu przeznaczanego na aktywności na zewnątrz powinno być równoznaczne ze zmniejszeniem ilości czasu spędzanego przed ekranami. Dopiero takie działanie może ograniczyć ryzyko problemów ze wzrokiem u dziecka – twierdzi Sylwia Kijewska, optometrystka, ekspertka Hoya Lens Poland. - Pamiętajmy, że w normalnych warunkach nasze oko mruga około 15 razy na minutę, co jest gwarancją odpowiedniego nawilżenia spojówki i rogówki. W trakcie pracy przy komputerze liczba ta spada poniżej 10, a podczas używania telefonu czy tabletu nawet do 6-8 mrugnięć na minutę. Ma to realny wpływ na podrażnienie narządu wzroku. Już dwie godziny dziennie spędzone przed komputerem, tabletem czy telefonem mogą mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie – dodaje optometrystka.

Przykład idzie z góry

Spędzanie czasu na zewnątrz to ważny element zdrowego stylu życia każdego dziecka. Zachęcanie do takiej aktywności powinno być naturalnym elementem rodzicielskiej opieki. Szczególnie teraz, gdy większość dzieci spędza czas przed ekranami telewizorów, komputerów, tabletów i smartfonów, rola ta nabrała większego znaczenia. Jak więc zachęcić dziecko do wyjścia z domu i spędzania czasu na zewnątrz?

Istotne znaczenie ma postawa i zachowanie rodziców – pamiętajmy, że przykład idzie z góry. Jeśli rodzice spędzają wolny czas, oglądając telewizję, a wychodząc na spacer, mają problem, aby oderwać wzrok od swojego smartfona, to ciężko oczekiwać od dziecka, aby nie powielało tego typu zachowań. Kiedy rodzice sami lubią przebywać na świeżym powietrzu, mogą w naturalny sposób zachęcać dzieci do udziału w swoich aktywnościach i pokazywać im, jakie korzyści płyną z takiego trybu życia.

Na początku warto zacząć choćby od krótkich spacerów i zabaw w pobliżu domu, a następnie stopniowo zwiększać intensywność i długość aktywności na świeżym powietrzu. Dzieci są bardzo ciekawe świata. Z tego względu dobrym pomysłem jest np. zabieranie ich na wycieczki do parku, lasu lub nad rzekę i pokazywanie im, jak wiele ciekawych rzeczy można odkryć w naturze. Z kolei wyścigi na rowerach, rolkach lub hulajnogach wprowadzą element rywalizacji, która dodatkowo zachęci dziecko do aktywności poza domem.

Najważniejsze jest, aby dziecko nie odczuwało presji, miało swobodę i komfort, a przede wszystkim pozytywne doświadczenia związane z daną aktywnością. Warto także pamiętać, że każde dziecko jest inne i wymaga indywidualnego podejścia.

Dowiedz się więcej o krótkowzroczności na www.mamwzrokok.pl

Soczewki okularowe MiYOSMART służą do korekcji i spowalniania progresji krótkowzroczności u dzieci.
Producent: Hoya Holdings N.V.
Podmiot prowadzący reklamę: Hoya Lens Poland sp. z o.o.




Źródła:
1. S. Scott, T. Gray, J. Charlton, S. Millard, The Impact of Time Spent in Natural Outdoor Spaces on Children’s Language, Communication and Social Skills: A Systematic Review Protocol, Int J Environ Res Public Health. 2022 Oct; 19(19): 12038.
2. Światowe Towarzystwo Okulistyki Dziecięcej i Zeza (WSPOS). Uzgodnione stanowisko w sprawie ekspozycji na światło słoneczne i wzrok dzieci. 2016. Dokument dostępny pod adresem: https://www.wspos.org/wspos-sunlight-exposurechildrens-eyes-consensus-statement/(Data ostatniego dostępu: 28/03/2023)
3. Zapobiegaj ślepocie. Oczy dzieci są bardziej podatne na długotrwałe uszkodzenia spowodowane promieniami UV. 2011. Treść dostępna na: https://preventblindness.org/childrens-eyes-aremore-susceptible-to-long-term-damage-from-uvrays/(Data ostatniego dostępu: 28/03/2023)
4. Artigas JM, Felipe A, Navea A, Fandiño A, Artigas C. Spectral transmission of the human crystalline lens in adult and elderly persons: color and total transmission of visible light. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2012;53(7):4076-4084.
5. Li FF, Yam JC. Low-Concentration Atropine Eye Drops for Myopia Progression. Asia Pac J Ophthalmol (Phila). 2019;8(5):360-365.
6. Gong Q, Janowski M, Luo M, et al. Efficacy and Adverse Effects of Atropine in Childhood Myopia: A Meta-analysis. JAMA Ophthalmol. 2017;135(6):624-630.
7. Wu PC, Chuang MN, Choi J, et al. Update in myopia and treatment strategy of atropine use in myopia control. Eye (Lond). 2019;33(1):3-13.
8. Dane własne Hoya. Transmisja, rozpoznawanie sygnalizacji świetlnej i blokowanie UV w bezbarwnych i polaryzacyjnych soczewkach okularowych MiYOSMART. Luty 2023. Badania przeprowadzono w temperaturze pokojowej (23 °C).
9. Dane własne Hoya. Punktowa funkcja rozproszenia w bezbarwnych i przeciwsłonecznych soczewkach okularowych MiYOSMART. Czerwiec 2022
10. Dane własne Hoya. Wewnętrzna walidacja działania okularowych soczewek fotochromowych MiYOSMART - aktywacja i dezaktywacja. Luty 2023 r. Testy przeprowadzone w temperaturze pokojowej (23 °C)
11. Dane własne Hoya. Transmisja, rozpoznawanie sygnalizacji świetlnej i blokowanie UV w bezbarwnych i fotochromowych soczewkach okularowych MiYOSMART. Luty 2023. Badania przeprowadzono w temperaturze pokojowej (23 °C).
12. Lam CSY, Tang WC, Tse DY, et al. Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) spectacle lenses slow myopia progression: a 2-year randomised clinical trial. Br J Ophthalmol. 2020;104(3):363-368.
13. A.N. French, R.S. Ashby, I.G. Morgan, K.A. Rose. Time outdoors and the prevention of myopia. Exp Eye Res. 2013 Sep; 114: 58–68