Librus

Oficjalna aplikacja Librus

To mi się nie przyda! Po co się tego uczę?

„Czy muszę się tego uczyć?”, „Nie lubię chemii, po co mi to?”, „Dlaczego musimy się tego uczyć? Nigdy tego nie wykorzystam”, „Zakuć, zaliczyć i zapomnieć – więc po co to robię?”. Te i podobne cytaty znamy z wielu rozmów z naszymi dziećmi, ale też pamiętamy je z naszych lat szkolnych. Jak rozmawiać z dziećmi, gdy brakuje im motywacji do nauki jakiegoś przedmiotu czy zagadnienia?

Dlaczego muszę się tego uczyć?

Zacznijmy od lepszego zrozumienia, czego i z jakiego powodu uczą nauczyciele w szkole. Zastanówmy się, dlaczego jednych rzeczy nasze dzieci uczą się chętniej, a innych mniej. Pamiętajmy też o tym, by rozmawiać z dziećmi, gdy przychodzą do domu rozżalone i mówią, że muszą uczyć się zagadnień, do których nigdy w przyszłości nie wrócą.

Podstawa programowa, bo o niej mowa, jest obowiązkowym zestawem treści nauczania oraz umiejętności, które powinien posiąść uczeń na danym etapie edukacyjnym. Treści te muszą być uwzględniane w programie nauczania. Pomagają ustalić kryteria oceniania oraz wymagania egzaminacyjne. Na tej podstawie nauczyciele planują kolejne tematy zajęć. Jeśli Twoje dziecko przyjdzie do Ciebie rozżalone ze skargą, że musi się uczyć rzeczy mało istotnych, spróbuj wyjaśnić mu, z czego wynika wdrażanie danego tematu. Wytłumacz, że wiedza, którą obecnie przyswaja, chociaż z pozoru wydaje się niepotrzebna, w przyszłości okaże się niezwykle pomocna. 

Dlaczego dziecko ma się uczyć

Zacznijmy od początku… zanim wyjaśnimy dziecku, po co uczy się matematyki, chemii, języka obcego, historii czy innego mniej lubianego przedmiotu, porozmawiajmy z nim o tym, dlaczego w ogóle się uczy. Co mu daje edukacja? Co może zyskać dzięki temu? Bądź ze swoim dzieckiem szczery(-a). Jeśli sam(-a) masz lub miałeś(-aś) podobne odczucia, nie wstydź się, nie ukrywaj tego, powiedz o tym swojemu dziecku. Perspektywa rodzica, który przeżywał podobne rozterki i zrozumienie, będzie bardzo dużo znaczyła dla dziecka. Staraj się unikać sformułowań typu: „Bo tak!”, „Nie dyskutuj! Masz się tego nauczyć”. Takie komunikaty nie tylko zakończą dialog z dzieckiem, ale też spowodują jeszcze większą jego frustrację, demotywację do nauki i niezrozumienie.

Cenne będzie wskazanie dziecku, że w codziennych sytuacjach, zwłaszcza w życiu dorosłym, często wykorzystuje się wiedzę zdobytą w szkole, np. matematykę. Pokaż dziecku, że dzięki szkolnym przedmiotom:
  • może zorganizować swój czas, bo bez kłopotu potrafi odczytać godzinę na zegarku, wie kiedy musi zakończyć grę, o której godzinie zaczyna się jego ulubiony program w TV czy ile czasu pozostało mu na zabawę,
  • potrafi gospodarować swoim kieszonkowym, wie ile pieniędzy potrzebuje, żeby kupić upragnioną grę, ile może wydać na szkolnej wycieczce,
  • może samodzielnie gotować potrawy czy piec ciasta, odmierzając właściwe proporcje,
  • potrafi oszacować wartość zakupionych w sklepie produktów na wagę, odliczyć odpowiednią ilość pieniędzy,
  • oglądając prognozę pogody, wie, czy u babci, do której wybiera się na weekend będzie ładna pogoda,
  • lepiej rozumie wydarzenia, które każdego dnia docierają do niego z Internetu i TV,
  • potrafi odczytać instrukcję w obcym języku, grać w gry komputerowe z ludźmi z całego świata,
  • wie, jak bezpiecznie poruszać się po drodze, na wycieczce w lesie, zna zagrożenia, wie jak ich unikać.
Z pewnością potrafisz przywołać o wiele więcej przykładów, które przekonają Twoje dziecko do nauki.

a_nie_przyda_LR_graf.jpg

Motywacja do nauki

Kluczem do sukcesu jest wewnętrzna motywacja dziecka. Motywacja do uczenia się i do rozwoju. Aby była ona na odpowiednim poziomie i pozwalała angażować się w to, co dzieje się na lekcji, musi być spełnionych kilka elementów. Mechanizm ten dotyczy nie tylko szkoły i zajęć szkolnych, ale też sytuacji pozaszkolnych, domowych. Pamiętaj, aby Twoje dziecko czuło się zmotywowane i zaangażowane w działanie musi m.in.
  • wiedzieć/czuć, że podoła zadaniu, że posiada niezbędne kompetencje, aby zrobić to, czego od niego oczekujemy,
  • być przekonanym, że jego najbliższe otoczenie (rodzice, szkoła) są mu przychylne,
  • doświadczać sukcesu, szczególnie po tym, gdy w działanie włoży wiele wysiłku,
  • być doceniane,
  • mieć poczucie celowości, bo to właśnie odpowiedź na pytanie „Po co to robię?”,
  • musi czuć pozytywne emocje – zadania, którymi się zajmuje, muszą wywoływać pozytywne skojarzenia.
Jeśli Twoje dziecko na lekcji nie otrzymało odpowiedzi na pytanie „Dlaczego się tego uczymy?”, spróbuj porozmawiać z nim o tym, znajdźcie wspólnie odpowiedź na pytanie „Po co się tego uczę?”. Zagadnienia z pozoru mniej przydatne, mogą wydać się niezwykle interesujące, gdy połączysz je z pasją Twojego dziecka. Z podróżami, ze sportem, grami komputerowymi, gotowaniem czy kosmetologią związane są przecież szkolne przedmioty.

Szukaj wsparcia w idolach Twojego dziecka

Aby zmotywować dziecko do nauki nielubianej chemii, biologii czy innego przedmiotu, sięgnij do YouTuba, Instagrama czy Facebooka. Twórcy internetowi, których działania każdego dnia śledzi Twoje dziecko, mogą być dla Ciebie pomocni. Ulubiona makijażystka, gamer, sportowiec czy kucharz będą przykładem na to, dlaczego warto uczyć się tego czy innego przedmiotu. Wielu z nich na swoich social mediach opowiada o tym, jak zaczęła się ich przygoda z realizacją pasji, co spowodowało, że są w tym miejscu i tak wiele osób każdego dnia śledzi ich poczynania. Często to właśnie szkoła, ulubiony przedmiot czy nauczyciel. W sieci aż roi się od interesujących i edukacyjnych profili. Poszukaj ich razem ze swoim dzieckiem, obejrzyjcie kilka filmów czy stories. Nudne w szkole zjawiska fizyczne czy eksperymenty chemiczne mogą okazać się dla Twojego dziecka niezwykle interesujące gdy zobaczy je w wykonaniu swojego idola.

Skok w przyszłość

W rozmowach z dzieckiem warto odnosić się do przyszłości, pokazując, jaką drogę (edukacyjną) musi przejść, by za kilka/kilkanaście lat pracować w zawodzie, który dzisiaj jest na szczycie listy jego/jej marzeń. Dobrym pomysłem mogą okazać się rozmowy w większym gronie. Może przy najbliższej okazji podczas rodzinnej uroczystości ulubiony starszy(-a) czy kuzyn(-ka) opowiedzą, jak dostali się na wymarzone studia, jaką pracę obecnie wykonują. Ta perspektywa może okazać się wielką motywacją dla Twojego dziecka.

Na zakończenie

Przypomnij dziecku, że nauka tak wielu przedmiotów daje mu duże możliwości  wyboru przyszłej ścieżki zawodowej. Poszerza jego horyzonty, kształtuje postawy i zainteresowania. Szkoła pokazuje perspektywę i pozwala dokonać w przyszłości wyboru, w jakim kierunku pójdzie edukacja i kariera zawodowa dziecka. Dzięki przedmiotom szkolnym ma możliwość zweryfikować, które go nie interesują, a z którymi jest mu po drodze i może wiązać z nimi przyszłą pracę czy hobby. Jednak bez względu na to, czy lubi jakiś przedmiot, czy nie, poszerzy horyzonty i stanie się świadomym konsumentem i obywatelem.




Teresa Tymrakiewicz
Wykładowca i trener, a także filozof, certyfikowany coach, menadżer oświaty, nauczyciel dyplomowany, wieloletni nauczyciel akademicki, edukator MEN, specjalista w zakresie kształcenia kompetencji psychospołecznych i zarządzania zasobami ludzkimi. Ponad 30 lat szkoli nauczycieli i dyrektorów placówek oświatowych. Były nauczyciel, w-ce dyrektor szkoły, wizytator, doradca ds. wychowania. Autor i realizator licznych programów szkoleń z zakresu psychosocjologii i efektywnego nauczania. Autor i współautor publikacji z zakresu wychowania i dydaktyki. Uczestnik wielu ogólnopolskich programów edukacyjnych. Laureatka nagród: branżowych (ministra i kuratora oświaty) i samorządowych; za szczególne zasługi dla oświaty, odznaczona medalem KEN.


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: