Organizacja zajęć „Wychowanie do życia w rodzinie”

Gdzie znajdują się treści zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”? Jak należy zorganizować te zajęcia? Czy dla uczniów są to zajęcia obowiązkowe? Czy obowiązkowe są spotkania informacyjne przed rozpoczęciem zajęć „Wychowanie do życia w rodzinie”? Nasz ekspert odpowiada na najczęściej pojawiające się pytania w tym obszarze.

Treści zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”

Na podstawie:
§1 ust. 1-3 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 395 ze zm.).

Treści dotyczące wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawarte są w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Treści te są realizowane w ramach zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”.

Zajęcia edukacyjne „Wychowanie do życia w rodzinie” są realizowane w klasach IV-VIII szkoły podstawowej i w szkołach ponadpodstawowych: branżowej szkole I stopnia, w klasach I-III liceum ogólnokształcącego i w klasach I-III technikum, dla dzieci i młodzieży. Zajęcia te są realizowane w szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych.

Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, w tym uczniowie z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym, realizują treści objęte zajęciami „Wychowanie do życia w rodzinie”, w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym.

Organizacja zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”

Na podstawie:
§3 -§3a Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 395 ze zm.);

§2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r. poz. 639 ze zm.).

Na realizację zajęć w szkołach publicznych przeznacza się w każdym roku szkolnym, dla uczniów poszczególnych klas, po 14 godzin, w tym po 5 godzin z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców. Zajęcia są organizowane w oddziałach albo liczących nie więcej niż 28 uczniów grupach międzyoddziałowych.

W szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych na realizację tych zajęć należy przeznaczyć liczbę godzin nie mniejszą niż liczba godzin przewidziana dla szkół publicznych, przy czym zajęcia te mogą być organizowane tak jak w szkołach publicznych, czyli w oddziałach albo w liczących nie więcej niż 28 uczniów grupach międzyoddziałowych.

Udział uczniów w zajęciach edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”

Na podstawie:
§4 ust. 1-3 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 395 ze zm.).

Uczeń niepełnoletni nie bierze udziału w zajęciach edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”, jeżeli jego rodzice zgłoszą dyrektorowi szkoły w formie pisemnej rezygnację z udziału ucznia w zajęciach. Uczeń pełnoletni nie bierze udziału w zajęciach, jeżeli zgłosi dyrektorowi szkoły w formie pisemnej rezygnację ze swojego udziału w zajęciach. Zajęcia nie podlegają ocenie i nie mają wpływu na promocję ucznia do klasy programowo wyższej ani na ukończenie szkoły przez ucznia.

Szkoła nie ma obowiązku posiadać pisemnego wzoru rezygnacji rodziców z udziału swojego dziecka w zajęciach edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie”. Jeżeli rodzice ucznia przedstawiają taką rezygnację dyrektorowi szkoły, to zgodnie ze swoją propozycją. Przedstawiony wzór rezygnacji jest propozycją wewnętrznego przyjęcia tej formy w szkole – pobierz tutaj.

Nadzór pedagogiczny dyrektora szkoły nad spotkaniami informacyjnymi z rodzicami uczniów

Na podstawie:
▪ §5 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 395 ze zm.).

W każdym roku szkolnym przed przystąpieniem do realizacji zajęć nauczyciel prowadzący zajęcia wraz z wychowawcą klasy przeprowadza co najmniej jedno spotkanie informacyjne z rodzicami uczniów niepełnoletnich oraz z uczniami pełnoletnimi. Nauczyciel ma obowiązek przedstawić pełną informację o celach i treściach realizowanego programu nauczania, podręcznikach szkolnych oraz środkach dydaktycznych.

Za przeprowadzenie tych spotkań odpowiedzialny jest dyrektor szkoły. Ta odpowiedzialność dyrektora szkoły powinna być objęta działaniami, które są ujęte w planie nadzoru pedagogicznego dyrektora szkoły na dany rok szkolny.

Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne „Wychowanie do życia w rodzinie” powinien przygotować protokół ze spotkania informacyjnego z rodzicami uczniów niepełnoletnich lub z uczniami pełnoletnimi.

Propozycja protokołu – pobierz tutaj.

W jakim czasie zorganizować spotkania informacyjne?

Zajęcia należy zorganizować w każdym roku szkolnym przed przystąpieniem do realizacji zajęć. To trudność, ponieważ w czasie pierwszych spotkań z rodzicami w danym roku szkolnym zajęcia są już w trakcie realizacji. Dla uczniów niepełnoletnich w czasie pierwszych zajęć edukacyjnych, które wynikają z planu nauczania, może okazać się, że niedostępny jest wychowawca klasy. Optymalnym rozwiązaniem jest zaproszenie rodziców do omówienia zagadnień związanych z realizacją zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie” w krótkim czasie (jeden - dwa dni) przed pierwszymi zajęciami, które wynikają z planu nauczania.




Danuta Skrzypek
Edukator, menadżer oświaty, wieloletni dyrektor szkoły, specjalista organizacji procesu kształcenia i zarządzania jakością pracy szkoły, zdobywczyni licencji na prowadzenie grantów kuratoryjnych w zakresie: dokumentacji pracy szkoły, bezpieczeństwa uczniów, planowania procesu dydaktyczno-wychowawczego w świetle podstawy programowej kształcenia ogólnego, nauczyciel biologii i chemii w szkołach różnych typów. Laureatka licznych nagród kuratoryjnych i samorządowych; za szczególne zasługi dla oświaty odznaczona medalem KEN.


Dokładamy wszelkich starań w celu umieszczania prawdziwych i pełnych informacji. Nie ponosimy jednak odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o zamieszczone w artykule informacje lub ewentualne błędy czy braki w artykule.


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: