Ponad 7100 nauczycielek i nauczycieli z całej Polski oceniło swój dobrostan zawodowy w badaniu przeprowadzonym w lutym i marcu br. na naszych portalach. Z pozoru zwyczajne pytanie “Jak się czujesz w swojej pracy?” wywołało ogromny odzew. Jaki obraz grupy zawodowej nauczycieli wyłania się wyników?

Nauczyciele są bardzo wysoko zaangażowani w pracę. To osoby wręcz pochłonięte swoim zajęciem zawodowym. Jednocześnie ich zasoby słabną - towarzyszą im negatywne emocje, wyczerpanie, niskie poczucie skuteczności i wysokie poczucie braku sensu w pracy. Potrzebują wsparcia, zaangażowania przełożonych w podniesienie ich dobrostanu zawodowego, możliwości zadbania o siebie i swoich kolegów oraz koleżanki z pracy.

To pierwsze takie ogólnopolskie badanie dobrostanu zawodowego nauczycieli. Zostało przeprowadzone w lutym i marcu 2023 r. na grupie 7100 nauczycielek i nauczycieli. Opiekę merytoryczną nad badaniem i raportem z niego objął dr Mateusz Paliga z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego.

Zaangażowani u progu wypalenia

Dużo mówi się o różnych aspektach edukacji, ale jeden z jej najważniejszych czynników - kondycja nauczycieli, zarówno fizyczna, psychiczna i społeczna - jest pomijany. Jaką cenę ma zaangażowanie nauczycieli? Co otrzymują w zamian? Co z siebie dają?

Ciekawym wnioskiem z badania jest również to, że charakterystyki socjodemograficzne, jak wiek, doświadczenie zawodowe, miejsce zamieszkania wieś/miasto czy stopień awansu zawodowego nie wpływają na poczucie dobrostanu zawodowego nauczycieli. Zaprzecza to obiegowej opinii na temat zupełnie różnego podejścia do swojego zawodu przez nauczycieli z dłuższym stażem od tych młodszych czy pedagogów nauczających na wsi i w miastach.

Cichy alarm

Już umiarkowany poziom stresu, odczuwany przez dłuższy czas grozi zaburzeniami psychicznymi i fizycznymi. To tzw. dystres, który powoduje reakcję obronną organizmu. Jego efekty, czyli konsekwencje zdrowotne, zmęczenie, objawy chronicznego napięcia czy wypalenie zawodowe są codziennością wielu nauczycieli.

Choć ponad 63% nauczycieli odczuwa wysoki i bardzo wysoki sens pracy, nie wszyscy zdajemy sobie sprawę, że aby czerpać korzyści z tego, co nas motywuje i przynosi radość, stosunek emocji pozytywnych do negatywnych musi wynosić 3:1. W przypadku zbadanych nauczycieli stosunek ten wynosi w przybliżeniu 1:1, co nie jest sytuacją sprzyjającą ich dobrostanowi, samopoczuciu i rozwojowi.

Od pytania do działania

Wierzymy, że badanie będzie początkiem dyskusji o oczekiwanych zmianach. Dobrostan zawodowy nauczycieli to jeden z ważnych filarów skutecznej edukacji - dopiero gdy będzie na odpowiednim poziomie, nauczyciele będą w stanie efektywnie zadbać o rozwój uczniów.

Jako organizator badania i raportu przygotujemy dla nauczycieli szereg działań i spotkań online, które będą miały za zadanie wspierać tę grupę zawodową w podniesieniu poziomu ich dobrostanu. Przygotowane materiały zostaną umieszczone na naszej platformie akademia.librus.pl i będą odpowiedzią na wnioski i rekomendacje z niniejszego raportu.