Zrozumieć dzieci i młodzież – współczesne formy komunikacji w Internecie

Większość z nas, rodziców, to pokolenie, które wychowało się bez dostępu do Internetu. Byliśmy „wyłączeni” z sieci, czas spędzaliśmy na podwórkach, a nie przed ekranem komputera lub smartfona. Nauczyliśmy się korzystać z sieci, aby efektywniej pracować, zdobywać wiedzę i bawić się. Ale w przeciwieństwie do naszych dzieci, nie byliśmy od małego zanurzeni w cyfrowej rzeczywistości. Dlatego niektóre formy, którymi posługuje się młodzież w Internecie, są dla nas obce lub nie do końca zrozumiałe.

Dla pokoleń, które wychowały się na książkach, czasopismach i kilku stacjach telewizyjnych, komunikacja w Internecie może być niezrozumiała i męcząca. Ilość informacji, które pojawiają się codziennie w najpopularniejszych kanałach, może nas przytłaczać, podczas gdy nasze dzieci czują się w tym środowisku niczym ryby w wodzie. Rysunkowy charakter komunikacji, zwięzłość formy, ogromna doza ironii – oto cechy, które charakteryzują współczesne sposoby komentowania rzeczywistości.
W przeładowanym treściami Internecie coraz rzadziej czytamy długie artykuły i analizy. Zataczamy koło, powracając do pisma obrazkowego, a wszystko dlatego, że nie mamy czasu czytać – wystarcza nam go jedynie na pobieżne „przewijanie” ekranu i skanowanie wzrokiem wpisów. Informacja wizualna jako najbardziej skompresowana forma przekazu jest lepiej i szybciej przyswajalna niż długie teksty. Młodsi przedstawiciele pokolenia X i starsi pokolenia Y zapewne coraz bardziej czują, na czym polega współczesny sposób komentowania rzeczywistości, zrodzony w Internecie, a widoczny także w prasie i telewizji. Choć intuicyjnie coraz lepiej rozumiemy, jakich form używa się do komunikacji w sieci, warto chociaż odrobinę usystematyzować swoją wiedzę na ten temat. Choćby po to, żeby rozumieć, czym ekscytują się i żyją na co dzień nasze dzieci i być w stanie z nimi rozmawiać.

Emotikony, emoji, naklejki

Co zrobić, aby nasz tekstowy przekaz opublikowany w Internecie nabrał mocy? Dzisiejsze dzieci i młodzież nie wyobrażają już chyba sobie komunikacji bez użycia emotikon i emoji. Co więcej, ciężko im zrozumieć intencje i ton tekstów, w których emotikony i emoji nie występują. Do grona „buziek” jakiś czas temu dołączyły także tzw. naklejki. Są one formą komunikacji, której używa się zupełnie samodzielnie, zamiast słów. Naklejki, dostępne głównie na Facebooku, są zestawami statycznych lub animowanych obrazków, w których zazwyczaj występują te same postaci, ale w różnych sytuacjach. Jedną z najpopularniejszych naklejek jest kaktus Prickly Pear, który w zależności od wybranego wariantu świętuje urodziny, rozmawia przez telefon lub łowi ryby. Uwaga – niektóre zestawy naklejek (w szczególności te najmodniejsze) są płatne, warto więc monitorować dziecko pod tym kątem.

1_kaktus.jpg

Emotikony są używane już od wielu lat i składają się z sekwencji znaków typograficznych, układających się w „buźki” odzwierciedlające radość, smutek, zaskoczenie itd. Istnieją także emotikony obrazkowe, które są nieco bardziej zaawansowaną formą „emotek”, czyli emotikon. Emoji to z kolei obrazkowe piktogramy, obejmujące szerszy niż emotikony zakres znaczeń – nie tylko ilustrują one podstawowe „buźki”, ale także przedstawiają przedmioty, pogodę, miejsca, zwierzęta i sytuacje.

Przykładowe emotikony:

2_emotikony.jpg


Przykładowe emoji:

3_emoji.jpg

Mem

To jedna z najpopularniejszych form pojawiających się w sieci. Mem to zdjęcie, ilustracja lub ew. krótki filmik, okraszony zwięzłym, najczęściej zabawnym komentarzem, nawiązującym do bieżących wydarzeń lub sytuacji z życia codziennego. Mem ma charakter „chałupniczy” – zazwyczaj jest przygotowywany przez amatorów. Mówi się o tym, że mem rozprzestrzenia się niczym wirus i mutuje – każdy aktywny internauta może bowiem stworzyć swoją autorską wersję mema, modyfikując w prosty sposób jego pierwotną wersję.

Poniżej jeden z najpopularniejszych memów polskiego Internetu – handlarz Mirek, który w każdej odsłonie wygłasza pochwały na temat sprzedawanych przez siebie używanych samochodów:

4_mem.jpg

Źródło: www.kwejk.pl

GIF

GIF jest krótką, animowaną i mocno skompresowaną formą, dzięki czemu jest bardzo wymowny i łatwy do zamieszczenia. GIFów używa się najczęściej do komentowania wydarzeń, tekstów, odpowiadania na inne komentarze. Wydźwięk tych wypowiedzi może mieć charakter humorystyczny, ironiczny czy nawet prześmiewczy. Taką krótką animację można z powodzeniem wykonać samemu, używając do tego specjalnych programów.
Oto najpopularniejszy GIF 2017 roku, wyrażający mieszankę powątpiewania i sarkazmu - tutaj.

Viral

Viral jest z założenia krótką formą filmową, która rozprzestrzenia się niczym wirus, udostępniany przez kolejnych użytkowników sieci. Viral może mieć charakter amatorski lub komercyjny. Za viralem nie muszą stać wielkie idee ani wielkie budżety produkcyjne – ważne, żeby filmik miał „to coś”, co sprawi, że ludzie z przyjemnością będą go oglądać i podawać dalej. Viralem może być zarówno flash mob, jak i prank, które przedstawimy w dalszej części tekstu.
Oto przykład jednego z popularniejszych filmików viralowych ostatnich lat, przedstawiający niejakiego Matta tańczącego w najpiękniejszych miejscach na świecie:

Flash mob

Tym określeniem [z ang. dosł.: błyskawiczny tłum] zwykło się opisywać sztuczny tłum ludzi, gromadzących się niespodziewanie w ustalonym wcześniej miejscu i czasie, którzy wykonują określone czynności, np. taniec, specyficzne gesty itd. Flash mob jest wydarzeniem, które ma miejsce poza siecią, ale przedstawiające go nagranie jest rozpowszechnienie się przez Internet. Materiały filmowe udostępnione są nie tylko przez organizatorów, ale także przez przypadkowych widzów. Flash moby mogą mieć charakter abstrakcyjny i bezinteresowny, choć coraz częściej są narzędziem komunikacyjnym wykorzystywanym przez firmy i organizacje. Ich celem może być wzruszenie odbiorcy, rozśmieszenie go, skłonienie do refleksji czy też po prostu dobra zabawa.  A to jeden z flash mobów z przesłaniem, uświadamiający pasażerom kopenhaskiego metra, jak bardzo poruszająca może być muzyka grana na żywo:

Prank

Prank występuje w formie video, a z angielskiego oznacza dosłownie „psikus”. Pranki to nowocześniejsze, ale często też bardziej brutalne wersje „ukrytej kamery”, które mają za zadanie rozśmieszyć i zaskoczyć odbiorcę przed komputerem, ale często okazują się mało zabawne dla osób, które są ofiarami owych psikusów. W historii Internetu zdarzały się arcyśmieszne, ale też tragiczne pranki. Niektóre z nich kończyły się poważnymi obrażeniami, a nawet śmiercią.

Patostreamy

  W tym przypadku mówimy o relacjach na żywo, generowanych zazwyczaj przez zwykłych użytkowników Internetu, których zadaniem jest zszokowanie odbiorców i zyskanie na popularności. Większość patostreamerów publikuje swoje materiały na Youtubie, choć relacje mogą być także udostępniane przez Facebook i Instagram. Patostreamy rozpowszechniły się na dobre na początku 2018 roku i generują niepokojąco duże zasięgi. „Twórcy” tych relacji często przedstawiają w swoich materiałach np. libacje alkoholowe, odurzanie się narkotykami, przemoc wobec słabszych czy też używają wulgaryzmów.

Nierzadko patostreamerzy ogłaszają w Internecie zbiórki pod hasłem „zrobię x [np. pobiję kolegę z klasy], jeśli otrzymam na moje konto y PLN”. To szczególnie niebezpieczne zjawisko w polskiej sieci.

Język i komunikacja w dobie Internetu są niezwykle żywe i ewoluują w oszałamiającym tempie. Jako rodzice musimy być świadomi trendów, aby nie pozostawać w tyle za naszymi dziećmi i potrafić z nimi rozmawiać. Warto też mieć wiedzę na temat zagrożeń wynikających ze współczesnych sposobów komunikacji. Tu zachęcamy Was do lektury naszego artykułu, w którym podpowiadamy, jak zadbać o bezpieczeństwo naszych dzieci w cyfrowym świecie - tutaj.



Źródła:
  • https://tech.wp.pl/uzaleznisz-sie-od-tego-albo-to-znienawidzisz-naklejki-w-komentarzach-na-facebooku-6034878719963777a
  • https://www.salon24.pl/u/magazyn/853429,co-to-sa-emotikony-i-emoji-co-oznaczaja-i-jakie-sa-najpopularniejsze
  • https://serwisy.gazetaprawna.pl/media/artykuly/841450,prank-rzadzi-nie-tylko-na-youtube-coraz-czesciej-siega-po-niego-reklama.html
  • https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-czym-sa-virale
  • http://www.akademiaprodukcji.pl/gif/
  • http://www.mediaispoleczenstwo.ath.bielsko.pl/art/05/05_baldys.pdf
  • https://www.focus.pl/artykul/memy-wirusy-umysu-czemu-stay-si-tak-popularnym-narzdziem-komunikacji


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: