Librus

Oficjalna aplikacja Librus

Jak towarzyszyć dziewczynce w dorastaniu Cz. 2

Na stronie fundacji Kosmos dla Dziewczynek można przeczytać, że w Polsce co druga dziewczynka w wieku 10-17 lat odczuwa presję, by być piękną. Co czwarta w wieku 7-9 lat ma wątpliwości, czy lepiej być dziewczynką czy chłopcem. Polscy nauczyciele postrzegają chłopców jako inteligentnych, odważnych, a dziewczynki jako pracowite i posłuszne. Jak przeciwstawić się tym schematom? Co zrobić, aby Twoja córka myślała o sobie dobrze, aby uwierzyła, że jest ok?

To, że dziewczynki potrzebują wsparcia i bezwarunkowej akceptacji bezpośrednio wynika z danych opublikowanych na stronach fundacji Kosmos dla Dziewczynek. Czytamy w nich, że dziewczynki w porównaniu do chłopców wchodzą w dorosłość z dwukrotnie niższą samooceną. 47% dziewcząt uważa, że aby dobrze sobie radzić w życiu muszą wyglądać w odpowiedni sposób. 57% dziewcząt otrzymuje więcej komplementów na temat tego, jak wygląda niż na temat wysiłków, dokonań czy zasług. 70% dziewcząt nie bierze udziału w niektórych aktywnościach z powodu obaw o to, jak wygląda ich ciało. Już 9-10 latki twierdzą, że są za grube i się sobie nie podobają. Skąd takie przekonania?

Kult ciała – kult piękna

Na jednym z wystąpień TEDex Jagoda Gandziarowska-Ziołecka przytacza pewną szkolną historię, w której po wygranym konkursie matematycznym nauczycielka przygotowała dla dzieci nagrody. Chłopcy w nagrodę otrzymali kostkę Rubika, a dziewczynki szkatułkę na biżuterię. Pani zapewne miała jak najlepsze intencje, jednak sytuacja pokazuje, że w dalszym ciągu przekonanie, że chłopiec to ten mądry, a dziewczynka to ta piękna, głęboko tkwi w naszych głowach. Aby to zmienić, nie wystarczy się oburzać. Trzeba realnie zmienić sposób, w jaki traktujemy dziewczęta, przekierowywać naszą i ich „uwagę z tego, jak ich ciało wygląda na to, co potrafi i jak wspaniale działa” (Joanna Czeczot – Kosmos dla Dziewczynek). Dzisiejsza konfrontacja z tym, jak pokazywane jest ciało dziewczynek i kobiet w mediach często obniża samoocenę nie tylko w temacie wyglądu, ale i traktowania siebie.

Komunikacja z córką

To, co z pewnością jest pomocne we wzmacnianiu córki, to sposób, w jaki będziemy z nią rozmawiać. W rozmowie z córką nie pomaga:

  • Porównywanie jej z innymi – Zobacz, Zosia to potrafi się nauczyć i dostać piątkę.
  • Krytykowanie, szczególnie jej wyglądu ciała – Jak będziesz tyle jadła to nikomu się nie spodobasz.
  • Poniżanie, ośmieszanie, np. Skąd Ci do głowy przychodzi takie głupie myślenie.
  • Wyręczanie, np. Daj zrobię to lepiej.
  • Podcinanie skrzydeł, np. Co Ty chcesz iść na medycynę? Lepiej zacznij się uczyć, to wtedy pogadamy.
  • Zawstydzanie, np. Co Ty robisz, dziewczynka tak się nie zachowuje.
  • Zaprzeczanie temu, co czuje Twoja córka, np. Przecież nic takiego się nie stało, no głowa do góry.
  • Ograniczenie marzeń, pragnień, aspiracji, np. Ciesz się tym, co masz, lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu.
Te komunikaty rysują w głowie Twojej córki określony obraz – „Nie Jestem dość dobra…, jestem beznadziejna…, jestem nikim…, nie mam szans, żeby ktoś mnie pokochał…”. Myślę, że żaden rodzic nie chce takiej przyszłości dla swojej córki.

Co możesz zrobić inaczej

  • Wzmacniaj poczucie własnej wartości – Dobrze, że jesteś taka, jaka jesteś, jesteś ok, jesteś dla mnie ważna i wartościowa, lubię z Tobą być, spędzać czas, bawić się.
  • Akceptuj emocje córki – złość, gniew, frustracja, smutek, żal czy radość to emocje, które nie mają żadnego zabarwienia płciowego.
  • Wspieraj córkę w samodzielności i zaradności – Dasz radę, potrafisz, jak chcesz to zrobić, co o tym myślisz, jak mogę Ci pomóc.
  • Szanuj wybory córki, nawet te, z którymi się nie zgadzasz, pozwól jej doświadczać życia i popełniać własne błędy.
  • Zachęcaj do podejmowania wyzwań, wzmacniaj aspiracje – Wierzę w Ciebie, zrobisz to dasz radę.
  • Używaj języka dokonanego w czasie teraźniejszym lub przeszłym, czyli zrobiłaś, wykonałaś, przeskoczyłaś.
  • Unikaj języka świadczącego o przypadkowości działań, np. udało Ci się, miałaś szczęście.
Pamiętaj, że za wszystkimi działaniami Twojej córki stoi jej ciężka praca, a nie przypadek. Spraw, aby Twoja córka stała się podmiotem własnego życia, a nie przedmiotem w życiu innych. Akceptu ją, aby ona akceptowała siebie, nie czekając na aprobatę z zewnątrz.

Twoja córka ma prawo mówić NIE

Melisa Febos autorka książki pt. „Dziewczyństwo” mówi o „pustej zgodzie”. Jest to sytuacja, w której dziewczynka, kobieta zgadza się na coś, na co tak naprawdę nie chce się zgodzić. Zwykle brak zgody zaczyna się od drobnych rzeczy np. córka odmawia zjedzenia czegoś, czego nie lubi, pójścia w określone miejsce, a kończy na bardzo poważnych aspektach seksualnych. Dlatego szanuj NIE swojej córki. Ucz ją, że ma prawo mówić NIE, kiedy naprawdę myśli NIE i mówić TAK kiedy czuje, że to będzie dla niej dobre. Znaczenie ma tu nie tylko rozmowa, ale Twój własny przykład i to, jak reagujesz na NIE córki i czy jako rodzic jesteś autentyczny w swoim NIE. Od Ciebie Twoja córka uczy się, że:

  • NIE oznacza NIE.
  • NIE, nie oznacza „być może potem”,  „później”,  „sama nie wiem”.
Nic bardziej nie wzmocni Twojej córki w jej decyzjach związanych z NIE niż Twoja reakcja, kiedy to NIE słyszysz. Jeśli Twoja córka będzie miała odwagę powiedzieć NIE Tobie, to będzie miała odwagę powiedzieć to całemu światu.

Warto pamiętać, że „współczesne dziewczęta potrzebują miłości, przewodnictwa bliskich przyjaźni, pełnych szacunku granic i czasu na wymyślanie sobie życia na własnych warunkach” (M. Pipher i S. Pipher- Gillian).




Źródła:
  • Pipher M. i Pipher- Gillian S., Ocalić Ofelię, Wydawnictwo Mamania, Warszawa 2022.
  • Febos M., Dziewczyństwo, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2022.
  • https://kosmosdladziewczynek.pl/
  • https://dziecisawazne.pl/

Marzena Jasińska
Trener, dyplomowany coach, doradca rodzinny. Od lat wspiera rodziców w konsultacjach indywidualnych oraz warsztatach psychoedukacyjnych. Swoją pracę opiera na filozofii Jespera Juula, założeniach Rodzicielstwa Bliskości oraz Porozumienia Bez Przemocy. Specjalizuje się w zakresie neurodydaktyki oraz uczenia się uczniów. Ekspert rozwoju osobistego, komunikacji, negocjacji. W swojej pracy zajmuje się także tematyką mediacji szkolnych, procesów grupowych, zarządzania zmianą w organizacji i zarządzania zespołem. Prywatnie mama dwóch dorosłych synów.


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: