Librus

Oficjalna aplikacja Librus

Co hejt mówi o hejterze, czyli język w przestrzeni publicznej

„Chodzi o to, aby język giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa.” (Juliusz Słowacki, „Beniowski. Poema”). I język jest giętki, czasem aż nazbyt! Doświadczamy tego codziennie: czytając, słuchając, publikując własne i cudze opinie, poglądy w Internecie.

Etykieta w Internecie

Internet to przestrzeń publiczna. Do mediów społecznościowych może mieć dostęp praktycznie każdy, tak jak do telewizji, radia czy prasy. Komunikujemy się tam na wiele sposobów: informujemy, wymieniamy poglądy, uwagi, spostrzeżenia, opinie – używamy języka. 


W przestrzeni publicznej obowiązuje tzw. etykieta, która ustala, co wolno, a czego nie w świecie rzeczywistym. W Internecie obowiązuje „netykieta” (z ang. netiqette: net – sieć i etykieta), która jest zbiorem zasad dobrego zachowania. Netykieta to najczęściej upomnienia, nakazy i zakazy podczas komunikowania się w wirtualnej przestrzeni, tzw. regulamin.

Kultura osobista w Internecie

Najczęstszym błędem dorosłych użytkowników Internetu wobec młodszego pokolenia jest nieprzekazywanie podstawowej informacji, że Internet jest tak samo realną przestrzenią publiczną jak każda rozmowa twarzą w twarz. Dopóki nie zrozumiemy tego właśnie w taki sposób, to nadal pojawiać się będą poważne problemy, takie jak: wulgaryzmy, przekleństwa, wyzwiska, hejt, tj. zachowania, które w normalnej komunikacji nie byłyby akceptowane społecznie. Trzeba pamiętać, że 17-latek może być sądzony jako osoba dorosła, gdy w Internecie przekroczy prawo.

W Internecie następuje skrócenie dystansu społecznego w komunikacji interpersonalnej, co w konsekwencji niesie wiele problemów – nie tylko prawnych, ale również związanych z relacjami i uczuciami. W sieci łatwiej jest nam kogoś obrażać, gdyż nie widzimy twarzy, emocji, a często nawet łez osoby obrażanej.

Twarzą w twarz

Warto zadać sobie pytanie, czy mielibyśmy odwagę zwrócić się do swojego rozmówcy w konfrontacji twarzą w twarz równie ostro, jak w komentarzach pod postem? Czy 11-latek, posiadający konto na Facebooku (a więc i zawyżający swój wiek!) w bezpośredniej rozmowie użyje inwektyw wobec swojej babci, ojca czy koleżanki z klasy? Czy dojrzały mężczyzna uważający się za człowieka kulturalnego, opiniotwórczego, a nawet aspirującego do roli autorytetu społecznego użyłby w bezpośredniej konwersacji z kobietą siarczystych wulgaryzmów tylko po to, aby zaakcentować jej atrakcyjność albo mocno podkreślić swoją opinię w dyskusji z szefem, którego opinii nie podziela? W Internecie zdarza się to bardzo często.

a_hejt_o_hejterze_LR_graf.jpg

Prawo

Autorzy takich „słownych potyczek” uważają, że są anonimowi i bezkarni. Nic bardziej mylnego! Internet jest miejscem publicznym, o czym zadecydował Sąd Najwyższy w wyroku z 17 kwietnia 2018 roku. Jedyna wątpliwość co do tego, czy każda strona internetowa to przestrzeń publiczna, może wystąpić w sytuacji, gdy dostęp do niektórych treści jest ograniczony, np. wymaga zalogowania się.

Co hejt mówi o hejterze?

Hejt to świadome, celowe działanie werbalne, które często lekceważy normy zarówno etyczne, jak i językowe. „Działania hejterów cechuje wrogość, przejawiająca się w językowym wyrażeniu bezpośrednio wobec drugiego człowieka, uczucia gniewu lub agresji, prowadząca do obniżenia wartości osoby w oczach innych czy skierowanie wypowiedzi na jej temat do osób trzecich” – podkreśla prof. Alina Naruszewicz-Duchlińska w książce „Nienawiść w czasach internetu”. Hejter najczęściej nie radzi sobie w realnym świecie albo po prostu nudzi się. To ktoś, komu brak wrażliwości i hamulców.

Język w czasie zarazy

Hejt jest zazwyczaj reakcją człowieka na nieznaną sytuację, kiedy górę biorą emocje. W aktualnej sytuacji (tak polskiej, jak i światowej) hejt może przybrać na sile z powodu narastającego lęku związanego z zagrożeniem życia własnego i bliskich oraz niepewną sytuacją materialną. Narasta w nas złość, agresja z powodu nakazów i zakazów, które ograniczają naszą wolność. Radzimy sobie z nimi w różny sposób. Jedni rozładowują napięcie tworząc memy związane z aktualnymi wydarzeniami, inni śmieją się z nich. I to jest bardzo dobre i bezpieczne wyjście z sytuacji, gdyż humorem oswajamy lęk. Są tacy, którzy emocje wolą “spalić” podczas uprawiania sportu. Ale wiele osób wylewa swoją frustrację, wykazuje zachowania agresywne, nakręca się negatywnymi emocjami, werbalizuje to w komunikacji, również w Internecie, skąd obecnie większość z nas czerpie wiedzę.

Dobra rada

Jeśli przytłacza Cię rzeczywistość, ogranicz przeglądanie negatywnych wiadomości. Pamiętaj, że nie masz obowiązku zabierania głosu (komentowania) w „dyskusji” na profilu znajomego czy osoby publicznej. Zajmij się tym, na co masz wpływ, a co sprawi Ci przyjemność w tym trudnym czasie. Przestrzeń publiczna nie ucierpi bez Twojego komentarza czy opinii. Zwłaszcza, jeśli na język cisną się gorzkie słowa, dyktowane frustracją, lękiem przed nieznanym. Hejt niszczy nas i nasze relacje. Miej świadomość działania tych mechanizmów, rozmawiaj o tym z bliskimi, wówczas będzie Ci łatwiej znieść rzeczywistość.





Żródła:
  • http://bonumhumanum.pl
  • https://lookreatywni.pl/baza-wiedzy/internet-to-przestrzen-publiczna-odpowiedzialnosc-za-przeklinanie-w-sieci/

Artykuł na podstawie rozmowy z Agnieszką Taper.

Agnieszka Taper
Socjolożka Internetu, trenerka w Fundacji Bonum Humanum, edukatorka medialna, skupiająca się na profilaktyce zachowań ryzykownych związanych z cyberprzestrzenią. Zajmuje się edukacją medialną dzieci i dorosłych w zakresie bezpieczeństwa w sieci, odpowiedzialnego korzystania z portali społecznościowych, modelowania relacji dziecko-technologie cyfrowe, wpływu technologii cyfrowych na rozwój psychospołeczny i poznawczy dziecka, obalaniem mitów i przedstawianiem faktów na temat gier wideo.

Edyta Kolasińska-Bazan
Dziennikarka, specjalistka P.R. (była nauczycielka). Dziennikarka prasowa i internetowa, flirtująca z radiem. Współpracuje z wieloma wydawnictwami i redakcjami, m.in.: Tygodnik PRZEGLĄD. BAUER, EDIPRESS, AGORA, ONET, , WIRTUALNA POLSKA, HEMATOONKOLOGIA… i Librus. Uwielbia (poznawać) LUDZI. Rezultatem rozmów są: artykuły, reportaże, wywiady, których bohaterami są niezwykłe osobowości – te znane z mediów (aktorzy, muzycy, sportowcy, naukowcy, lekarze…), jak i mniej znane, acz nietuzinkowe. Każda Osoba, to: moc energii, zastrzyk adrenaliny, rodzące się plany i nowe teksty. Jest Mamą, a ta rola czyni zaskakującą perspektywę.


Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:

Najbardziej aktualne artykuły: