Zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi szkoły realizują nauczanie zdalne. W związku z wejściem w życie nowych przepisów pojawiło się wiele pytań, jak dokładnie ma wyglądać teraz organizacja pracy szkoły.

Poniżej prezentujemy wybrane pytania oraz odpowiedzi przygotowane przez ekspertów Centrum Kształcenia Nauczycieli LIBRUS.

1. Czy ustalenie wspólnie z nauczycielami zakresu treści nauczania poszczególnych przedmiotów upoważnia dyrektora do dokonania zmian w szkolnym planie nauczania tzn. zmniejszenia liczby godzin poszczególnych przedmiotów na czas funkcjonowania kształcenia na odległość?

Na podstawie:
§1 ust. 1 pkt 3 i pkt 10 oraz §7 ust. 1 i 2 rozp. MEN z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020; poz. 493 ze zm.)

Regulacje prawne związane z funkcjonowaniem szkół w okresie ich czasowego ograniczenia, które jest spowodowane zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, wyznaczają dyrektorowi szkoły realizację zadań, które są związane z tym faktem. Dyrektor szkoły ma obowiązek między innymi ustalić:

1. we współpracy z nauczycielami tygodniowy zakres treści nauczania do zrealizowania w poszczególnych oddziałach klas z uwzględnieniem zasad wskazanych w rozporządzeniu;
2. modyfikację szkolnego zestawu programów nauczania;
3. zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć realizowanych przez nauczycieli z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość do tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz.

Dyrektor szkoły nie ma prawa, zgodnie ze wskazanymi zadaniami w ww. rozporządzeniu, dokonywać zmiany w ramowym planie nauczania oraz eliminować realizację treści zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Wszystkie zajęcia edukacyjne, które wyznacza ramowy plan nauczania dla danego typu szkoły i danego poziomu klas oraz te,  które zostały przyjęte w arkuszu organizacyjnym szkoły, mają obowiązek być realizowane, również z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.
Celem dostosowania realizacji zajęć edukacyjnych do wykorzystywania przez nauczycieli prowadzenia tych zajęć metodami i technikami kształcenia na odległość dyrektor szkoły może:

1. skrócić czas realizacji danych zajęć edukacyjnych np. do 25 minut w bezpośredniej pracy z uczniami; czas realizacji tych zajęć powinien być uzależniony od rodzaju pracy, która może być prowadzona z wykorzystaniem zasobów online z jednoczesnym użyciem monitorów ekranowych oraz pracy z uczniem, która może być wskazana bez użycia monitorów ekranowych, np. z wykorzystaniem podręcznika i ćwiczeń – prace te powinny być prowadzone naprzemiennie;
2. zmienić obowiązujący tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych, co może wynikać z faktu utrudnionego dostępu nauczycieli lub uczniów do urządzeń, które mają bezpośredni wpływ na realizację kształcenia na odległość (dostęp do komputera, laptopa, Internetu itd.).

Tematy zaplanowanych i przeprowadzonych zajęć edukacyjnych w arkuszu organizacyjnym szkoły, które są wyznaczone przez dyrektora szkoły tygodniowym rozkładem zajęć edukacyjnych, powinny być potwierdzone wpisem do dziennika lekcyjnego lub dziennika innych zajęć przez nauczycieli, którzy prowadzą te zajęcia.

Jeśli dyrektor szkoły zmniejszy liczbę godzin poszczególnych przedmiotów, jak zakłada to treść pytania, to nie będzie mógł zaliczyć nauczycielom do tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz wszystkich godzin, które nauczyciele prowadzą z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

2. W jaki sposób praca w wirtualnych zespołach uczniowskich może ułatwić realizację celów edukacyjnych?

Praca w grupach znakomicie sprawdzić się może w zdalnym nauczaniu. Korzyści z takiej organizacji zajęć może odnieść zarówno uczeń, jak i nauczyciel.

Uczeń – ponieważ będzie kontaktował się i współpracował z koleżankami/kolegami, będzie nabywał wprawy w projektowaniu własnych działań, poszukiwaniu informacji, różnych rozwiązań, będzie miał poczucie sprawstwa w realizowaniu zadania i poczucie autonomii związane z podjęciem decyzji co, jak i kiedy. Te czynniki: autonomii, sensu, rozwoju i współpracy z innymi lokują się najwyżej wśród motywatorów odpowiedzialnych za uruchamianie naszej aktywności.

Nauczyciel – ponieważ będzie mógł delegować pewne uprawnienia na lidera zespołu koordynującego wspólną pracę (uczniowie zdolni). Ważne, aby zadbać o to, by zespół składał się z uczniów, którzy faktycznie będą ze sobą współpracować. Nie można dopuścić do wykluczenia któregokolwiek ucznia i do sytuacji określanej mianem społecznego próżniactwa, gdzie pracę wykonuje jeden, dwie osoby, a reszta korzystając z ich zaangażowania, nie pracuje wcale.

Wykorzystując strategię uczenia się we współpracy,  można projektować pracę w parach, w trójkach i w kilkuosobowych zespołach. Uczniowie mogą nabywać nową wiedzę, ale także doskonalić różnorodne umiejętności,  mogą wzajemnie weryfikować poziom ich opanowania (o ile otrzymają instrukcję dotyczącą realizacji oczekiwanych celów czy tzw. wskaźniki sukcesu).

Nauczyciel zlecając realizację celów we współpracy, powinien dokładnie określić oczekiwane wyniki, przygotować dla uczniów bibliografię (dostępną uczniowi  w aktualnych warunkach) i netografię, odsyłając  do sprawdzonych źródeł internetowych. Powinien wyznaczyć czas na realizację zadań i określić sposób sprawdzenia efektów pracy.

Częsty powinien być kontakt z liderami zespołów, aby nie czuli się osamotnieni i przygnębieni pojawiającymi się (ewentualnie) problemami. Oni mają koordynować wspólną pracę.  Powinni wiedzieć, jak ją zorganizować i to zadanie należy do nauczyciela. Podobnie jak wsparcie przy rozwiązywaniu trudnych sytuacji – zarówno merytorycznych, jak i relacyjnych. Liderzy informują o postępach zespołu, o wzajemnej współpracy i osiągniętych celach.

Kontakty z pozostałymi realizatorami zadań mogą być rzadsze, choć uczniowie powinni mieć możliwość kontaktowania się w określonym czasie z nauczycielem (ustala czas dyżurowania w konkretnych godzinach). Nauczyciel może zaprosić cały zespół do wspólnego omówienia przebiegu pracy. Może też sprawdzać poziom zdobytej wiedzy, aby upewniać się, że zespół pracuje zgodnie z otrzymaną instrukcją (do pracy w parach lub trójkach można wykorzystać fiszki). Taka praca przypomina znaną nauczycielom metodę projektu.  Można zaczerpnąć z niej pomysły na monitorowanie działań zespołów, ewaluację współpracy i ocenę efektów.

Praca w wirtualnych zespołach uczy samodzielności, pozwala uczniom na przejmowanie odpowiedzialności za własny proces uczenia się,  doskonali  też umiejętność uczenia się we współpracy.

Potrzebujesz więcej informacji?

SZKOLENIA (także ON-LINE!)

Skorzystaj z doświadczenia edukatorów Centrum Kształcenia Nauczycieli Librus oraz naszych certyfikowanych trenerów Synergii.

• wykorzystanie modułów systemu Synergia w pracy szkoły
• zastosowanie TIK w szkole
• najnowsze zmiany w prawie oświatowym
• doskonalenie umiejętności nauczycieli

Forma szkolenia: szkolenie w placówce oświatowej lub szkolenie on-line (profesjonalna platforma wideokonferencyjna)

Kontakt: szkolenia@librus.pl, tel.: 32 350 85 85, wew. 4




Źródła:

• www.gov.pl

Danuta Skrzypek
Edukator, menadżer oświaty, wieloletni dyrektor szkoły, specjalista organizacji procesu kształcenia i zarządzania jakością pracy szkoły. Nauczyciel biologii i chemii w szkołach różnych typów. Laureatka licznych nagród kuratoryjnych i samorządowych. Za szczególne zasługi dla oświaty odznaczona medalem KEN. Od kilkunastu lat szkoli nauczycieli, dyrektorów i kadrę kierowniczą różnych typów szkół w zakresie prawa oświatowego. Wspiera dyrektorów w tematach związanych z organizacją pracy szkoły w oparciu o zapisy prawa oświatowego.



Dokładamy wszelkich starań w celu umieszczania prawdziwych i pełnych informacji. Nie ponosimy jednak odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o zamieszczone w artykule informacje lub ewentualne błędy czy braki w artykule.