Każdy z nas chciałby być kochany takim, jakim jest. Dorośli tęsknią za taką miłością, pragną jej również nasze dzieci. Bezwarunkowa akceptacja buduje w nich przekonane, że są wystarczająco dobre oraz wpływa na poczucie własnej wartości. Czym są bezwarunkowa miłość i akceptacja oraz w jaki sposób rodzice mogą okazywać je dzieciom?

Z mojego doświadczenia wynika, że każdy rodzic kocha swoje dziecko, pragnie dla niego tego, co najlepsze i ma dobre intencje. Gdy pytam rodziców, czy kochają swoje dzieci bezwarunkowo, to odpowiadają, z lekkim uśmiechem lub ze zdziwieniem, że przecież nie może być inaczej. Kolejnym etapem jest wspólne zastanowienie się nad definicją bezwarunkowej miłości i sposobami jej okazywania. Odpowiedź na to nie jest już tak oczywista. Wielu rodziców doświadcza niepokoju, a nawet smutku. Pytają – jak to zmienić, co robić inaczej?

Co to znaczy kochać i akceptować bezwarunkowo swoje dziecko

W miłości bezwarunkowej dzieci są kochane i akceptowane dlatego, że są, bez stawiania im warunków. Nasza uwaga, troska i życzliwość w relacji z dzieckiem nie jest zależna od jego zachowania. W tej miłości rodzic nie koncentruje się na postępowaniu dziecka. Zamiast tego skupia się na przyczynach i dąży do odpowiedzi na pytanie, co nim kieruje. Bierze pod uwagę to, co dziecko myśli i przeżywa. Zwraca uwagę na jego potrzeby, pragnienia, intencje. Celem nie jest ocenianie, a uzewnętrznianie stanów wewnętrznych dziecka. W miłości bezwarunkowej ani nie nagradzamy za tzw. dobre zachowanie, ani nie karzemy za złe. Taka miłość pozwala budować poczucie własnej wartości. Dziecko czuje, że jest ważne i wartościowe dla rodzica niezależnie od tego, jak się zachowuje. Akceptuje też siebie, ponieważ doświadcza tego uczucia od rodzica.

Miłość warunkowa to przeciwieństwo miłości bezwarunkowej

W przypadku miłości warunkowej rodzice koncentrują się na zachowaniu. Dzieci są kochane i akceptowane za to, że coś robią lub czegoś nie robią. Rodzice stosują kary lub nagrody, przy czym brak nagrody też jest karą. Inną formą są tzw. logiczne konsekwencje, w wyniku których dziecku zabiera się jego własność, zakazuje czegoś.  W tym rodzaju miłości rodzic tak mocno skupia się na zachowaniu, że nie bierze pod uwagę jego przyczyny. Ta perspektywa pomija potrzeby, myśli, intencje, emocje i pragnienia dziecka. W efekcie dzieci mają przekonanie, że są akceptowane i kochane tylko wtedy, kiedy rodzice są z nich zadowoleni, czyli kiedy się dobrze zachowują, są posłuszne, grzeczne.

Sprawdź, co oznacza warunkowa miłość i akceptacja

1. W warunkowej miłości okazywane przez rodzica uczucia mogą być narzędziem do wywierania wpływu na dziecko, a ich odmawianie – formą kary. Dziecko jest chwilowo pozbawiane obecności i uwagi rodzica. Wyraża się to w słowach kierowanych do dziecka, np. „nie będę z Tobą rozmawiać, gdy tak się zachowujesz”, „nie chcę żebyś siedziała tu ze mną, skoro tak brzydko postępujesz”.
   
   
2. Inną formą wykorzystywania uczuć do egzekwowania pożądanych zachowań jest ignorowanie, czyli nie zwracanie uwagi na dziecko. Są to tzw. „ciche dni”. Rodzic obraża się i wysyła dziecku komunikat: „jeśli będziesz się tak zachowywać – ja nie będę zwracać na Ciebie uwagi, nawet jeśli Ty będziesz szukać kontaktu ze mną”.
   
   
3. W formie niewerbalnej manifestuje się to poprzez odpychanie dziecka, gdy chce się przytulić, wychodzenie do innego pokoju, kiedy dziecko chce siedzieć obok, nie zwracanie uwagi na to, co robi, czy co mówi.
   
   
4. Kolejnym sygnałem wskazującym na miłość warunkową jest separowanie. To inaczej izolowanie dziecka, kiedy zachowuje się inaczej niż od niego oczekujemy. Manifestuje się to następująco:
   
   
   • odchodzenie, odtrącanie dziecka, kiedy jest rozregulowane, płacze, krzyczy, pluje, gryzie itp.
   • odsyłanie do innego pokoju, żeby się uspokoiło
   • sadzanie na tzw. „krzesełko przemyśleń”, na którym dziecko ma się uspokoić, nim wróci.

Więcej o miłości warunkowej przeczytasz w drugiej części artykułu.





Literatura:
Stańczyk M.,Miłość, która nie stawia warunków, webinar, https://www.gosiastanczyk.pl/webinaria/ 24.03.2018.
Juul j., NIE z miłości. Mądrzy rodzice,silne dzieci, Wydawnictwo MiND, Podkowa Leśna 2011.

Marzena Jasińska
Trener, dyplomowany coach, doradca rodzinny. Od lat wspiera rodziców w konsultacjach indywidualnych oraz warsztatach psychoedukacyjnych. Swoją pracę opiera na filozofii Jespera Juula, założeniach Rodzicielstwa Bliskości oraz Porozumienia Bez Przemocy. Specjalizuje się w zakresie neurodydaktyki oraz uczenia się uczniów. Ekspert rozwoju osobistego, komunikacji, negocjacji. W swojej pracy zajmuje się także tematyką mediacji szkolnych, procesów grupowych, zarządzania zmianą w organizacji i zarządzania zespołem. Prywatnie mama dwóch dorosłych synów.