8 listopada obchodzimy Europejski Dzień Zdrowego Jedzenia i Gotowania. Celem święta jest promowanie zdrowego jedzenia wśród najmłodszych (i nie tylko), dobrych nawyków żywieniowych, spożywania regularnie posiłków, informowanie o konsekwencjach złej diety. To świetna okazja, żeby przyjrzeć się temu, co jemy na co dzień.

Zdrowe żywienie – dlaczego to ważne

Nadwaga powoduje spore problemy ze zdrowiem, takie jak cukrzyca czy schorzenia wątroby. Dzieci z nadwagą narażone są w dorosłym życiu m.in. na choroby serca, raka, nadciśnienie, udar mózgu i depresję. Należy pamiętać, że zdrowe odżywianie to przede wszystkim profilaktyka chorób, a także inwestycja w prawidłowy rozwój układu odpornościowego dziecka.

Zasady zdrowego żywienia

Zasady zdrowego żywienia związane są z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla dzieci i młodzieży. Piramida to graficzny opis odpowiednich proporcji różnych, niezbędnych w codziennej diecie grup produktów spożywczych. Im wyższe piętro piramidy, tym mniejsza ilość i częstość spożywanych produktów z danej grupy żywności. Prezentowana poniżej Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży rekomendowana jest przez Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, jej twórcą jest prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz.

na podstawie Piramidy Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży IŻŻ, 2019, Oprac. pod kier. prof. M. Jarosza

O tym pamiętaj!

1. Jedz posiłki regularnie (4-5 posiłków co 3-4 godziny).
   
   
2. Warzywa i owoce jedz jak najczęściej i w jak największej ilości.
   
   
3. Jedz produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste.
   
   
4. Codziennie pij co najmniej 3-4 szklanki mleka. Możesz je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem i – częściowo – serem.
   
   
5. Jedz ryby, nasiona roślin strączkowych i jaja. Wybieraj chude mięso. Ograniczaj spożycie produktów mięsnych przetworzonych.
   
   
6. Ograniczaj spożycie tłuszczów zwierzęcych. Zastępuj je olejami roślinnymi np. rzepakowym.
   
   
7. Unikaj spożycia cukru, słodyczy i słodkich napojów. Zastępuj je owocami i orzechami.
   
   
8. Nie dosalaj potraw. Unikaj słonych przekąsek i produktów typu fast food.
   
   
9. Pamiętaj o piciu wody do posiłku i między posiłkami.
   
   
10. Bądź codziennie aktywny(-a) fizycznie w pracy/szkole i poza pracą/szkołą.

Dzieci i zdrowe jedzenie

Wielu rodziców ma problem z przekonaniem swojego dziecka do zjedzenia przygotowanej dla niego potrawy. Jak zatem sprawić, aby chciało jeść zdrowe posiłki?

1. Opowiadaj o ciekawostki o produktach, które wykorzystujesz do przygotowania potrawy – większa wiedza może sprawić, że dziecko chętniej sięgnie po dany produkt, choćby z ciekawości.
   
   
2. Wspólnie planujcie potrawy, gotujcie i jedzcie – angażowanie dzieci w procesy związane z przygotowaniem jedzenia pozytywnie wpływa na jego nawyki żywieniowe.
   
   
3. Nie zmuszaj do jedzenia – jeśli dziecko nie chce zjeść w danym momencie, zje później lub sięgnie po kolejny posiłek.
   
   
4. Nie mów dziecku, że jest niejadkiem lub nie lubi jakiegoś produktu – dziecko to zapamięta i faktycznie tak się stanie.
   
   
5. Nie pozwalaj na podjadanie między posiłkami, jeśli dziecko nie zjadło posiłku.
   
   
6. Sam(a) się zdrowo odżywiaj – nie wymagaj, aby dziecko robiło coś, czego sam(a) nie przestrzegasz.

Źródła:

• https://www.gov.pl/web/psse-wrzesnia/europejski-dzien-zdrowego-jedzenia-i-gotowania [2.11.2021 r.]
• https://www.kowr.gov.pl/uploads/pliki/psd/Ekipa%20Chrumasa/Poradnik%20dla%20rodzic%C3%B3w.pdf [2.11.2021 r.]
• https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/podstawowe-zasady-zdrowego-zywienia/ [2.11.2021 r.]