#zdrowie
Jak wyciszyć się przed snem, gdy w głowie milion myśli #zdrowie
Mity dotyczące kontroli krótkowzroczności
Artykuł sponsorowany
Krótkowzroczność to wada wzroku, w której promienie światła wpadające do oka skupiane są przed siatkówką, a nie na niej. W wyniku tego obraz przedmiotów odległych jest niewyraźny, co na przykład w szkole może powodować nieostre widzenie tablicy lub konieczność siadania w pierwszych ławkach.
Niestety krótkowzroczność dotyczy coraz większej liczby osób. Szacuje się, że do 2050 roku połowa ludzi na świecie będzie krótkowzroczna.1 U dzieci krótkowzroczność pojawia się najczęściej ze względu na dużą ilość czasu spędzanego przed urządzeniami cyfrowymi takimi jak telefony, tablety, konsole, komputery oraz na czytaniu. Coraz mniej czasu dzieci i młodzież spędzają na aktywnościach fizycznych na zewnątrz. Obecnie zakłada się, że krótkowzroczność może pojawić się ze względu na uwarunkowania genetyczne i środowiskowe.
Całe szczęście dostępne są metody przeciwdziałające krótkowzroczności takie jak soczewki kontaktowe, soczewki okularowe czy środki farmakologiczne. Osiągnięcia te zawdzięczamy postępom badań klinicznych i bazie dowodów uzasadniających, dlaczego strategie przeciwdziałania krótkowzroczności powinny stać się standardem opieki nad wzrokiem dzieci. Ponieważ wiedza naukowa i edukacja w tej dziedzinie ulegają szybkim przemianom, niektóre obowiązujące wcześniej teorie mogą w stosunkowo krótkim czasie zostać zastąpione lub wyparte przez nowe wyniki badań. W artykule wyjaśniono często pojawiające się mity dotyczące przeciwdziałaniu krótkowzroczności.
Podsumowując, możemy stwierdzić, że powinniśmy mieć na uwadze zdrowie układu wzrokowego każdego krótkowzrocznego dziecka w długiej perspektywie czasowej, a nie tylko realizować jego obecne potrzeby wzrokowe. Dysponując całym szeregiem metod przeciwdziałania krótkowzroczności, mamy potencjalną możliwość spowolnienia jej postępu o co najmniej dioptrię, co będzie miało ogromny wpływ na zdrowie publiczne.
Kolejnym istotnym czynnikiem są cechy etniczne, ponieważ dzieci krótkowzroczne z krajów azjatyckich wykazują wyższe tempo progresji niż dzieci z krajów cywilizacji zachodniej. Bez względu na opisane wyżej różnice, nie stwierdzono dotychczas, aby efekt terapii zależał od pochodzenia etnicznego pacjenta.6, 7
Wielu badaczy podaje, że krótkowzroczność rodziców zwiększa częstość występowania tego zaburzenia u dzieci,8,9 jednak znacznie mniej badań opisuje wpływ krótkowzroczności rodziców na jej progresję u dzieci.10
Z powyższych względów powinniśmy unikać określania tempa progresji krótkowzroczności jako „zwykłego” czy „przeciętnego”, ponieważ jest ono zbyt zróżnicowane w zależności od wieku i cech etnicznych pacjenta oraz wyniku wywiadu rodzinnego.
Inaczej mówiąc, progresja postępuje nadal u około połowy pacjentów z początkiem krótkowzroczności w wieku nastoletnim, którzy ukończyli 15 lat, a u jednej na cztery osoby w tej grupie nie zatrzymuje się nawet po osiągnięciu pełnoletności.
Jak wspomniano wyżej, tempo progresji krótkowzroczności spada wraz z wiekiem, a pewien poziom progresji można uznać za akceptowalny, szczególnie po kilku latach stosowania metod kontroli krótkowzroczności. Poziom ten należy jednak ustalić podczas w rozmów między specjalistą, pacjentem i jego rodzicami.
Wielu specjalistów ochrony wzroku twierdzi, że na podstawie dotychczasowej zmiany wady wzroku jest w stanie podjąć decyzję o tym, czy warto rozpoczynać przeciwdziałanie postępowi krótkowzroczności.13 Jak wspomniano wyżej, na tempo progresji wpływa szereg czynników, więc jeżeli będzie ono stanowiło podstawę do wdrożenia terapii, będzie to korzystne dla pacjenta. Jeżeli jednak dotychczasowa zmiana wady będzie jedynym decydującym czynnikiem, wielu pacjentów wymagających spowolnienia krótkowzroczności nie zostanie objętych terapią. Dlaczego? Ponieważ zmiana wielkości wady następująca w poszczególnych latach jest ze sobą słabo powiązana.
Powyższy artykuł jest streszczeniem artykułu Pogromcy mitów dotyczących kontroli krótkowzroczności autorstwa Marka Bullimore i April Jasper opublikowanego w Mivision journal, Australia & Nowa Zelandia w kwietniu 2022)
Źródła:
1. Global Prevalence of Myopia and High Myopia and Temporal Trends from 2000 through 2050 Holden, Brien A. et al., Ophthalmology, Volume 123, Issue 5, 1036 – 104
2. Bullimore MA, Brennan NA. Myopia Control: Why Each Diopter Matters. Optom Vis Sci 2019;96:463-5.
3. Bullimore MA, Ritchey ER, Flitcroft DI, et al. The Risks and Benefits of Myopia Control. Ophthalmology 2021;128:1561-1579.
4. Hyman L, Gwiazda J, Hussein M, et al. Relationship of Age, Sex, and Ethnicity with Myopia Progression and Axial Elongation in the Correction of Myopia Evaluation Trial. Arch Ophthalmol 2005;123:977-87.
5. Donovan L, Sankaridurg P, Ho A, et al. Myopia Progression Rates in Urban Children Wearing Single-Vision Spectacles. Optom Vis Sci 2012;89:27-32.
6. Berntsen DA, Sinnott LT, Mutti DO, Zadnik K. A Randomized Trial Using Progressive Addition Lenses to Evaluate Theories of Myopia Progression in Children with a High Lag of Accommodation. Invest Ophthalmol Vis Sci 2012;53:640-9.
7. Chamberlain P, Peixoto-de-Matos SC, Logan NS, et al. A 3-Year Randomized Clinical Trial of MiSight Lenses for Myopia Control. Optom Vis Sci 2019;96:556-67.
8. Zadnik K, Satariano WA, Mutti DO, et al. The Effect of Parental History of Myopia on Children's Eye Size. JAMA 1994;271:1323-7.
9. Lim DH, Han J, Chung TY, et al. The High Prevalence of Myopia in Korean Children with Influence of Parental Refractive Errors: The 2008-2012 Korean National Health and Nutrition Examination Survey. PLoS One 2018;13:e0207690.
10. Kurtz D, Hyman L, Gwiazda JE, et al. Role of Parental Myopia in the Progression of Myopia and Its Interaction with Treatment in COMET Children. Invest Ophthalmol Vis Sci 2007;48:562-70.
11. Goss DA, Winkler RL. Progression of Myopia in Youth: Age of Cessation. Am J Optom Physiol Opt 1983;60:651-8. 12. COMET Group. Myopia Stabilization and Associated Factors among Participants in the Correction of Myopia Evaluation Trial (Comet). Invest Ophthalmol Vis Sci 2013;54:7871-84.
13. Leshno A, Farzavandi SK, Gomez-de-Liano R, et al. Practice Patterns to Decrease Myopia Progression Differ among Paediatric Ophthalmologists around the World. Br J Ophthalmol 2019.
14. Sindt CW, Riley CM. Practitioner Attitudes on Children and Contact Lenses. Optometry 2011;82:44-5.
15. Wolffsohn JS, Calossi A, Cho P, et al. Global Trends in Myopia Management Attitudes and Strategies in Clinical Practice. Cont Lens Anterior Eye 2016;39:106-16.
16. Li L, Moody K, Tan DT, et al. Contact Lenses in Pediatrics Study in Singapore. Eye Contact Lens 2009;35:188-95.
17. Paquette L, Jones DA, Sears M, et al. Contact Lens Fitting and Training in a Child and Youth Population. Cont Lens Anterior Eye 2015;38:419-23.
18. Plowright AJ, Maldonado-Codina C, Howarth GF, et al. Daily Disposable Contact Lenses Versus Spectacles in Teenagers. Optom Vis Sci 2015;92:44-52.
19. Walline JJ, Jones LA, Rah MJ, et al. Contact Lenses in Pediatrics (CLIP) Study: Chair Time and Ocular Health. Optom Vis Sci 2007;84:896-902.
20. Walline JJ, Jones LA, Sinnott L, et al. A Randomized Trial of the Effect of Soft Contact Lenses on Myopia Progression in Children. Invest Ophthalmol Vis Sci 2008;49:4702-6.
21. Walline JJ, Walker MK, Mutti DO, et al. Effect of High Add Power, Medium Add Power, or Single-Vision Contact Lenses on Myopia Progression in Children: The BLINK Randomized Clinical Trial. JAMA 2020;324:571-80.
Niestety krótkowzroczność dotyczy coraz większej liczby osób. Szacuje się, że do 2050 roku połowa ludzi na świecie będzie krótkowzroczna.1 U dzieci krótkowzroczność pojawia się najczęściej ze względu na dużą ilość czasu spędzanego przed urządzeniami cyfrowymi takimi jak telefony, tablety, konsole, komputery oraz na czytaniu. Coraz mniej czasu dzieci i młodzież spędzają na aktywnościach fizycznych na zewnątrz. Obecnie zakłada się, że krótkowzroczność może pojawić się ze względu na uwarunkowania genetyczne i środowiskowe.
Całe szczęście dostępne są metody przeciwdziałające krótkowzroczności takie jak soczewki kontaktowe, soczewki okularowe czy środki farmakologiczne. Osiągnięcia te zawdzięczamy postępom badań klinicznych i bazie dowodów uzasadniających, dlaczego strategie przeciwdziałania krótkowzroczności powinny stać się standardem opieki nad wzrokiem dzieci. Ponieważ wiedza naukowa i edukacja w tej dziedzinie ulegają szybkim przemianom, niektóre obowiązujące wcześniej teorie mogą w stosunkowo krótkim czasie zostać zastąpione lub wyparte przez nowe wyniki badań. W artykule wyjaśniono często pojawiające się mity dotyczące przeciwdziałaniu krótkowzroczności.
Mit 1: Spowolnienie krótkowzroczności o jedną dioptrię niczego nie zmieni
Ograniczenie wielkości krótkowzroczności przynosi liczne korzyści, w tym lepszą ostrość wzroku bez korekcji i w korekcji, a także mniejszą zależność pacjenta od jej noszenia.2 Największą zaletą przeciwdziałania krótkowzroczności jest ograniczenie ryzyka wystąpienia chorób oczu i upośledzenia funkcji wzrokowej.3Podsumowując, możemy stwierdzić, że powinniśmy mieć na uwadze zdrowie układu wzrokowego każdego krótkowzrocznego dziecka w długiej perspektywie czasowej, a nie tylko realizować jego obecne potrzeby wzrokowe. Dysponując całym szeregiem metod przeciwdziałania krótkowzroczności, mamy potencjalną możliwość spowolnienia jej postępu o co najmniej dioptrię, co będzie miało ogromny wpływ na zdrowie publiczne.
| Warto zapamiętać: Każda dioptria krótkowzroczności mniej może potencjalnie znacznie obniżyć ryzyko wystąpienia patologii oka upośledzających funkcję wzrokową w późniejszym wieku. |
Mit 2: 0,50 D rocznie to normalne tempo progresji krótkowzroczności
Tempo progresji krótkowzroczności jest bardzo zróżnicowane i nie można opisać go jedną wartością liczbową. Dwoma najistotniejszymi czynnikami wpływającymi na tę zmienność są wiek i rasa. Im wcześniej u dziecka wystąpi krótkowzroczność, tym bardziej dynamicznie może wzrastać.4, 5Kolejnym istotnym czynnikiem są cechy etniczne, ponieważ dzieci krótkowzroczne z krajów azjatyckich wykazują wyższe tempo progresji niż dzieci z krajów cywilizacji zachodniej. Bez względu na opisane wyżej różnice, nie stwierdzono dotychczas, aby efekt terapii zależał od pochodzenia etnicznego pacjenta.6, 7
Wielu badaczy podaje, że krótkowzroczność rodziców zwiększa częstość występowania tego zaburzenia u dzieci,8,9 jednak znacznie mniej badań opisuje wpływ krótkowzroczności rodziców na jej progresję u dzieci.10
Z powyższych względów powinniśmy unikać określania tempa progresji krótkowzroczności jako „zwykłego” czy „przeciętnego”, ponieważ jest ono zbyt zróżnicowane w zależności od wieku i cech etnicznych pacjenta oraz wyniku wywiadu rodzinnego.
| Warto zapamiętać: Bez względu na wiek w momencie diagnozy, pochodzenie etniczne, wywiad rodzinny i styl życia pacjenta, możemy założyć, że u dziecka krótkowzrocznego nastąpi progresja i dlatego nie warto czekać aż się pojawi. |
Mit 3: Krótkowzroczność stabilizuje się w wieku 15 lat
Badania nad krótkowzrocznością ujawniającą się w wieku nastoletnim rzeczywiście wykazały, że średnio około 15. roku życia następuje stabilizacja.11, 12 Wiemy jednak również, że nie wszystkie dzieci mieszczą się w średniej, mimo że większość rodziców zapewne uważa swoje dzieci za zdecydowanie ponadprzeciętne!Inaczej mówiąc, progresja postępuje nadal u około połowy pacjentów z początkiem krótkowzroczności w wieku nastoletnim, którzy ukończyli 15 lat, a u jednej na cztery osoby w tej grupie nie zatrzymuje się nawet po osiągnięciu pełnoletności.
Jak wspomniano wyżej, tempo progresji krótkowzroczności spada wraz z wiekiem, a pewien poziom progresji można uznać za akceptowalny, szczególnie po kilku latach stosowania metod kontroli krótkowzroczności. Poziom ten należy jednak ustalić podczas w rozmów między specjalistą, pacjentem i jego rodzicami.
| Warto zapamiętać: Jeżeli nastolatek chętnie stosuje miękkie soczewki kontaktowe przeznaczone do kontroli krótkowzroczności, warto rozważyć, czy nie powinien nosić ich nadal do momentu, gdy specjalista uzyska pewność, że wada refrakcji uległa ustabilizowaniu. Chociaż dane na ten temat są ograniczone, warto również rozważyć przeciwdziałanie krótkowzroczności rozpoczynającej się w późnym wieku nastoletnim. |
Mit 4: Powiększenie wady wzroku, które nastąpiło rok wcześniej, daje mi wystarczające podstawy do podjęcia decyzji o wyborze właściwej metody postępowania
Wielu specjalistów ochrony wzroku twierdzi, że na podstawie dotychczasowej zmiany wady wzroku jest w stanie podjąć decyzję o tym, czy warto rozpoczynać przeciwdziałanie postępowi krótkowzroczności.13 Jak wspomniano wyżej, na tempo progresji wpływa szereg czynników, więc jeżeli będzie ono stanowiło podstawę do wdrożenia terapii, będzie to korzystne dla pacjenta. Jeżeli jednak dotychczasowa zmiana wady będzie jedynym decydującym czynnikiem, wielu pacjentów wymagających spowolnienia krótkowzroczności nie zostanie objętych terapią. Dlaczego? Ponieważ zmiana wielkości wady następująca w poszczególnych latach jest ze sobą słabo powiązana.
| Warto zapamiętać: Warto rozważyć podjęcie odpowiednich działań u wszystkich małych dzieci z krótkowzrocznością zamiast opierać decyzję na dotychczasowej zmianie wady wzroku. |
Mit 5: Małe dzieci nie poradzą sobie z noszeniem soczewek kontaktowych
Typowy wiek pacjentów, którym specjaliści proponują noszenie soczewek kontaktowych wynosi od 10 do 12 lat.14, 15 W nowym wspaniałym świecie przeciwdziałania krótkowzroczności musimy jednak odejść od dotychczasowych założeń i mamy ku temu dobre uzasadnienie. Wiele badań wykazało, że dzieci już w wieku 8 lat są w stanie z powodzeniem stosować miękkie soczewki kontaktowe.7,16-20 Soczewki kontaktowe warto zaproponować szczególnie dzieciom, które ukończyły 8 lat, ponieważ w kolejnych latach życia może potencjalnie wystąpić u nich wysoka krótkowzroczność. Takie postępowanie zostało potwierdzone przez wyniki badań nad stosowaniem miękkich soczewek kontaktowych do kontroli krótkowzroczności, które wskazują, że prawidłowe ich dopasowanie można uzyskać już w wieku 7 lub 8 lat.7, 21| Warto zapamiętać: Wiek pacjenta nie powinien być przeciwwskazaniem do stosowania soczewek kontaktowych, w szczególności konstrukcji przeznaczonych do kontroli krótkowzroczności. |
Powyższy artykuł jest streszczeniem artykułu Pogromcy mitów dotyczących kontroli krótkowzroczności autorstwa Marka Bullimore i April Jasper opublikowanego w Mivision journal, Australia & Nowa Zelandia w kwietniu 2022)
Źródła:
1. Global Prevalence of Myopia and High Myopia and Temporal Trends from 2000 through 2050 Holden, Brien A. et al., Ophthalmology, Volume 123, Issue 5, 1036 – 104
2. Bullimore MA, Brennan NA. Myopia Control: Why Each Diopter Matters. Optom Vis Sci 2019;96:463-5.
3. Bullimore MA, Ritchey ER, Flitcroft DI, et al. The Risks and Benefits of Myopia Control. Ophthalmology 2021;128:1561-1579.
4. Hyman L, Gwiazda J, Hussein M, et al. Relationship of Age, Sex, and Ethnicity with Myopia Progression and Axial Elongation in the Correction of Myopia Evaluation Trial. Arch Ophthalmol 2005;123:977-87.
5. Donovan L, Sankaridurg P, Ho A, et al. Myopia Progression Rates in Urban Children Wearing Single-Vision Spectacles. Optom Vis Sci 2012;89:27-32.
6. Berntsen DA, Sinnott LT, Mutti DO, Zadnik K. A Randomized Trial Using Progressive Addition Lenses to Evaluate Theories of Myopia Progression in Children with a High Lag of Accommodation. Invest Ophthalmol Vis Sci 2012;53:640-9.
7. Chamberlain P, Peixoto-de-Matos SC, Logan NS, et al. A 3-Year Randomized Clinical Trial of MiSight Lenses for Myopia Control. Optom Vis Sci 2019;96:556-67.
8. Zadnik K, Satariano WA, Mutti DO, et al. The Effect of Parental History of Myopia on Children's Eye Size. JAMA 1994;271:1323-7.
9. Lim DH, Han J, Chung TY, et al. The High Prevalence of Myopia in Korean Children with Influence of Parental Refractive Errors: The 2008-2012 Korean National Health and Nutrition Examination Survey. PLoS One 2018;13:e0207690.
10. Kurtz D, Hyman L, Gwiazda JE, et al. Role of Parental Myopia in the Progression of Myopia and Its Interaction with Treatment in COMET Children. Invest Ophthalmol Vis Sci 2007;48:562-70.
11. Goss DA, Winkler RL. Progression of Myopia in Youth: Age of Cessation. Am J Optom Physiol Opt 1983;60:651-8. 12. COMET Group. Myopia Stabilization and Associated Factors among Participants in the Correction of Myopia Evaluation Trial (Comet). Invest Ophthalmol Vis Sci 2013;54:7871-84.
13. Leshno A, Farzavandi SK, Gomez-de-Liano R, et al. Practice Patterns to Decrease Myopia Progression Differ among Paediatric Ophthalmologists around the World. Br J Ophthalmol 2019.
14. Sindt CW, Riley CM. Practitioner Attitudes on Children and Contact Lenses. Optometry 2011;82:44-5.
15. Wolffsohn JS, Calossi A, Cho P, et al. Global Trends in Myopia Management Attitudes and Strategies in Clinical Practice. Cont Lens Anterior Eye 2016;39:106-16.
16. Li L, Moody K, Tan DT, et al. Contact Lenses in Pediatrics Study in Singapore. Eye Contact Lens 2009;35:188-95.
17. Paquette L, Jones DA, Sears M, et al. Contact Lens Fitting and Training in a Child and Youth Population. Cont Lens Anterior Eye 2015;38:419-23.
18. Plowright AJ, Maldonado-Codina C, Howarth GF, et al. Daily Disposable Contact Lenses Versus Spectacles in Teenagers. Optom Vis Sci 2015;92:44-52.
19. Walline JJ, Jones LA, Rah MJ, et al. Contact Lenses in Pediatrics (CLIP) Study: Chair Time and Ocular Health. Optom Vis Sci 2007;84:896-902.
20. Walline JJ, Jones LA, Sinnott L, et al. A Randomized Trial of the Effect of Soft Contact Lenses on Myopia Progression in Children. Invest Ophthalmol Vis Sci 2008;49:4702-6.
21. Walline JJ, Walker MK, Mutti DO, et al. Effect of High Add Power, Medium Add Power, or Single-Vision Contact Lenses on Myopia Progression in Children: The BLINK Randomized Clinical Trial. JAMA 2020;324:571-80.
Interesuje Cię ta tematyka? Przeczytaj również:
Najbardziej aktualne artykuły:
