Czy uczeń otrzymuje świadectwo szkolne przy braku uzyskania promocji do klasy programowo wyższej? Kiedy uczeń otrzymuje świadectwo szkolne promocyjne i świadectwo ukończenia szkoły z wyróżnieniem? Czy wypełniając świadectwa szkolne można stosować skróty? Jaką datę należy przyjąć przy wydaniu uczniowi świadectwa szkolnego? Na jakie informacje dotyczące wypełniania świadectw i arkuszy ocen ucznia należy zwrócić szczególną uwagę?

Informacje dotyczące okresu przejściowego przy wypełnianiu świadectw i arkuszy ocen 

Na podstawie:

• §72 ust. 1-2, § 75-§78 rozp. MEiN z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (poz. 1120).

Od dnia 17 czerwca 2023 r. obowiązuje nowe rozporządzenie MEiN z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (poz. 1120). Traci moc rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. poz. 1700 i 1780, z 2021 r. poz. 1203 oraz z 2022 r. poz. 2049).

Zawarte w artykule treści znajdują się zarówno w przepisach dotychczasowych, jak i w nowym rozporządzeniu wykonawczym. W każdej części artykułu zostały wskazane paragrafy, w których zawarte są treści z dotychczasowego rozporządzenia MEN w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków i odpowiadające im treści z nowego rozporządzenia MEiN w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków. Nowe przepisy zostały rozszerzone o ich funkcjonowanie w szkole polskiej. Na szczególną uwagę zasługuje różnica w brzmieniu zapisu, który dotyczy arkusza ocen ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim.

Arkusze ocen założone przed dniem wejścia w życie rozporządzenia na podstawie przepisów dotychczasowych:

1. uczniom szkół podstawowych,
2. uczniom szkół polskich i szkół i zespołów szkół w Polsce oraz przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej,
3. uczniom szkół specjalnych przysposabiających do pracy,
4. słuchaczom branżowych szkół II stopnia,
5. słuchaczom szkół policealnych,
6. słuchaczom szkół podstawowych i liceów ogólnokształcących dla dorosłych

– są prowadzone do czasu zakończenia przez tych uczniów albo słuchaczy kształcenia w tych szkołach.

Arkusze ocen założone przed dniem 1 września 2022 r. na podstawie przepisów dotychczasowych:

1. uczniom liceów ogólnokształcących,
2. uczniom techników,
3. uczniom branżowych szkół I stopnia

– są prowadzone do czasu zakończenia przez tych uczniów kształcenia w tych szkołach.

W przypadku przejścia ucznia albo słuchacza, o których mowa powyżej, w trakcie kształcenia w danej szkole do innej szkoły tego samego typu, arkusz ocen zakłada się na odpowiednim wzorze określonym w załączniku nr 3 do nowego rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków.

Świadectwa szkolne promocyjne szkoły podstawowej i szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy mogą być wydawane na blankietach i drukach wyprodukowanych na podstawie przepisów dotychczasowych i według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych, do czasu wyczerpania zapasów tych blankietów i druków.
Świadectwa szkolne promocyjne liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia mogą być wydawane na blankietach i drukach wyprodukowanych na podstawie przepisów dotychczasowych, do czasu wyczerpania zapasów tych blankietów i druków.
Świadectwa szkolne promocyjne liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia, w stosunku do uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie w tych szkołach przed dniem 1 września 2022 r. mogą być wydawane według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych.
Świadectwa ukończenia szkoły i duplikaty tych świadectw mogą być wydawane do dnia 12 lipca 2024 r., na blankietach i drukach wyprodukowanych na podstawie przepisów dotychczasowych i według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych z tym, że blankiety i druki tych świadectw i duplikatów nie muszą spełniać wymagań odnośnie do minimalnych zabezpieczeń określonych w ustawie z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1006).
Suplementy do dyplomów zawodowych i suplementy do dyplomów potwierdzających kwalifikacje zawodowe mogą być wydawane do dnia 31 maja 2024 r., według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych.

Świadectwa szkolne promocyjne i świadectwa ukończenia szkoły dla uczniów w roku szkolnym 2022/2023

Na podstawie:

• art. 44f ust. 1, ust. 3 i ust. 5-6 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r. poz. 2230),
• §18 ust.1 i §19 ust.1 rozp. MEN z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2019 r.; poz. 373 oraz z 2022 r. poz. 1780),
• §6 ust. 1 i ust. 3, §7 ust. 1-3, §17 ust. 1-5 rozp. MEN z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2019 r. poz. 1700 i 1780, z 2021 r. poz. 1203 oraz z 2022 r. poz. 2049),
• §11 ust. 1 i ust. 3, §12 ust. 1-2, §18 ust. 1-4, §19 ust. 1-6, §25 ust. 1-3 rozp. MEiN z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (poz. 1120).

Po ukończeniu nauki w danej klasie, z wyjątkiem klasy programowo najwyższej, uczeń szkoły dla dzieci i młodzieży, zależnie od wyników klasyfikacji rocznej, otrzymuje świadectwo szkolne promocyjne potwierdzające uzyskanie albo nieuzyskanie promocji do klasy programowo wyższej.

Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, uczeń szkoły dla dzieci i młodzieży, który otrzymał promocję do klasy programowo wyższej z wyróżnieniem, otrzymuje świadectwo szkolne promocyjne, które potwierdza uzyskanie promocji z wyróżnieniem.

Uczeń szkoły podstawowej lub szkoły ponadpodstawowej, który ukończył daną szkołę, otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły. Jeśli ukończył szkołę z wyróżnieniem, otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły potwierdzające ukończenie szkoły z wyróżnieniem.

Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią rocznych ocen klasyfikacyjnych co najmniej 4,75 oraz co najmniej bardzo dobrą roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania, otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej z wyróżnieniem.
Uczeń kończy szkołę podstawową, branżową szkołę I stopnia, liceum ogólnokształcące i technikum z wyróżnieniem, jeżeli w wyniku klasyfikacji końcowej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią końcowych ocen klasyfikacyjnych co najmniej 4,75 oraz co najmniej bardzo dobrą końcową ocenę klasyfikacyjną zachowania.

Na świadectwie ukończenia szkoły, w części dotyczącej wyników klasyfikacji końcowej wpisuje się obowiązkowe zajęcia edukacyjne i końcowe oceny klasyfikacyjne z tych zajęć.

Na klasyfikację końcową składają się:

1. roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, ustalone w klasie programowo najwyższej
   oraz
2. roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się w klasach programowo niższych w szkole danego typu
   oraz
3. roczna ocena klasyfikacyjna zachowania ustalona w klasie programowo najwyższej.

Klasyfikacji końcowej dokonuje się w klasie programowo najwyższej szkoły danego typu. Świadectwa szkolne promocyjne, świadectwa ukończenia szkoły i inne druki wypełnia się czytelnie, bez poprawek.
Świadectwa ukończenia szkoły oraz duplikaty tych świadectw wypełnia się w postaci elektronicznej.
Świadectwa szkolne promocyjne i inne druki wypełnia się pismem ręcznym lub w postaci elektronicznej. Świadectwa szkolne promocyjne, świadectwa ukończenia szkoły i inne druki wypełniane w postaci elektronicznej przybierają postać papierowego wydruku dokumentu utworzonego i wypełnionego pierwotnie w postaci elektronicznej.

Imię (imiona) i nazwisko, miesiąc urodzenia ucznia lub absolwenta, klasę, oceny z zajęć edukacyjnych, ocenę zachowania oraz miesiąc wydania świadectwa lub innego druku wpisuje się słowami w pełnym brzmieniu, bez stosowania skrótów.
Nazwę szkoły wpisuje się w pełnym brzmieniu zgodnie z nazwą ustaloną w statucie szkoły z tym, że w nazwie szkoły wchodzącej w skład zespołu szkół lub specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, młodzieżowego ośrodka wychowawczego i młodzieżowego ośrodka socjoterapii można pominąć nazwę zespołu lub specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, młodzieżowego ośrodka wychowawczego i młodzieżowego ośrodka socjoterapii.

W wierszach, które nie są wypełnione, wstawia się poziomą kreskę, a w przypadku:

1. zwolnienia ucznia z zajęć edukacyjnych – w wierszu przeznaczonym na wpisanie oceny z tych zajęć wpisuje się wyraz odpowiednio „zwolniony” albo „zwolniona”,
2. nieklasyfikowania ucznia z zajęć edukacyjnych – w wierszu przeznaczonym na wpisanie oceny z tych zajęć wpisuje się wyraz odpowiednio „nieklasyfikowany” albo „nieklasyfikowana”.

W przypadku niewypełnienia kilku kolejnych wierszy można je przekreślić ukośną kreską, z wyjątkiem pierwszego i ostatniego wolnego wiersza, w których wstawia się poziome kreski.

Nazwy zajęć edukacyjnych wpisuje się w pełnym brzmieniu. Dopuszcza się wpisywanie nazwy zajęć edukacyjnych w dwóch wierszach z tym, że w pierwszym wierszu przeznaczonym na wpisanie oceny z zajęć edukacyjnych wstawia się poziomą kreskę.

Data wydania uczniowi świadectwa szkolnego

Na podstawie:

• §17 ust. 6-8, ust. 11-12 rozp. MEN z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2019 r. poz. 1700 i 1780, z 2021 r. poz. 1203 oraz z 2022 r. poz. 2049),
• §20 ust. 1-3, §23 ust. 1-2 rozp. MEiN z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (poz. 1120).

Jako datę wydania świadectwa szkolnego promocyjnego i świadectwa ukończenia szkoły przyjmuje się datę zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. W roku szkolnym 2022/2023 jest to dzień 23 czerwca 2023 r. (piątek).

W przypadku ucznia:

1. który przystępował do egzaminu poprawkowego,
2. który przystępował do egzaminu klasyfikacyjnego,
3. który przystępował do sprawdzianu wiadomości i umiejętności,
4. któremu ustalono roczną ocenę klasyfikacyjną w związku ze złożonymi zastrzeżeniami po zakończeniu rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych –

– jako datę wydania świadectwa szkolnego promocyjnego i świadectwa ukończenia szkoły przyjmuje się datę podjęcia przez radę pedagogiczną uchwały w sprawie wyników odpowiednio promocji albo klasyfikacji i promocji tego ucznia.

Uczniowi, któremu w wyniku:

1. przeprowadzonego sprawdzianu wiadomości i umiejętności podwyższono roczną ocenę klasyfikacyjną z zajęć edukacyjnych
   lub
2. głosowania komisji powołanej przez dyrektora szkoły podwyższono roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania –

– wydaje się nowe świadectwo szkolne promocyjne i świadectwo ukończenia szkoły za zwrotem świadectwa lub jego duplikatu, wydanego poprzednio.

Świadectwa szkolne promocyjne i świadectwa ukończenia szkoły wydawane przez szkołę opatruje się wyraźnym odciskiem pieczęci urzędowej szkoły.
Świadectwa szkolne promocyjne i świadectwa ukończenia szkoły wydawane przez szkołę podpisuje dyrektor szkoły oraz wychowawca klasy.
W uzasadnionych przypadkach świadectwo szkolne promocyjne i świadectwo ukończenia szkoły może podpisać, zamiast wychowawcy klasy, inny nauczyciel wskazany przez dyrektora szkoły.
Odcisk pieczęci dyrektora szkoły powinien być wyraźny.

Wybrane informacje dotyczące wypełniania świadectw i arkuszy ocen ucznia

Na podstawie:

• załącznika nr 1 ust. 10, 10a, 10b, 11-13, 18-19, 21, 23-28, 28a i 28b rozp. MEN z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2019 r. poz. 1700 i 1780, z 2021 r. poz. 1203 oraz z 2022 r. poz. 2049),
• §4 ust. 5 pkt 2 i §9 rozp. MEN z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r. poz. 639, z 2020 r. poz. 1008, z 2022 r. poz. 658, z 2023 r. poz. 277),
• §2 ust. 2 rozp. MEiN z dnia 29 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2021 r. poz. 1203),
• §19 ust. 7, §25 ust. 4-9, §27-§28, §31, §32 ust. 1-3 rozp. MEiN z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (poz. 1120).

W części świadectwa przeznaczonej na wpisanie obowiązkowych zajęć edukacyjnych należy wpisać obowiązkowe zajęcia edukacyjne zgodnie z kolejnością przyjętą w ramowym planie nauczania dla danego typu szkoły.

W części świadectwa przeznaczonej na wpisanie dodatkowych zajęć edukacyjnych należy wpisać dodatkowe zajęcia edukacyjne, jeśli szkoła prowadziła takie zajęcia.

Do dodatkowych zajęć edukacyjnych zalicza się:

a) zajęcia z języka obcego nowożytnego innego niż język obcy nowożytny nauczany w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
b) zajęcia, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania.

Na świadectwie szkolnym promocyjnym i świadectwie ukończenia szkoły oraz w arkuszu ocen ucznia liceum ogólnokształcącego i technikum w części „Obowiązkowe zajęcia edukacyjne” na wolnej pozycji nad przedmiotem „historia” wpisuje się obowiązkowe zajęcia edukacyjne realizowane w klasie I, ustalone przez dyrektora szkoły jako jeden spośród przedmiotów: filozofia, plastyka, muzyka oraz język łaciński i kultura antyczna – przepis ten stosuje się do arkuszy ocen założonych uczniom, którzy rozpoczęli kształcenie od roku szkolnego 2021/2022.

Obowiązek wpisu w szkole, która prowadzi kształcenie zawodowe, odpowiednio na świadectwie szkolnym promocyjnym i świadectwie ukończenia szkoły oraz w arkuszu ocen ucznia w części „Obowiązkowe zajęcia edukacyjne” nazwy zajęć edukacyjnych oraz ocenę z tych zajęć, o których mowa w §4 ust. 5 pkt 2 rozp. MEN z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół, jeśli szkoła zrealizowała te zajęcia. W przypadku realizacji obowiązkowych zajęć edukacyjnych przygotowujących uczniów do uzyskania dodatkowych umiejętności zawodowych związanych z nauczanym zawodem, wpisuje się również adnotację „dodatkowe umiejętności zawodowe” (ust. 10b.).

Udział uczniów w zajęciach wychowania do życia w rodzinie na świadectwach szkolnych i w arkuszach ocen odnotowuje się w części „Inne zajęcia”. W miejscu przeznaczonym na wpisanie oceny z tych zajęć wpisuje się odpowiednio „uczestniczył” lub „uczestniczyła”.

Na świadectwie szkolnym promocyjnym i na świadectwie ukończenia szkoły, w miejscu przeznaczonym na wpisanie ocen klasyfikacyjnych z religii/etyki, wpisuje się:

1. poziomą kreskę, jeżeli uczeń nie uczęszczał na żadne z tych zajęć,
2. ocenę z religii albo etyki, jeżeli uczeń uczęszczał na jedne z tych zajęć, bez wskazywania, z jakich zajęć jest to ocena,
3. ocenę z religii i ocenę z etyki, jeżeli uczeń uczęszczał zarówno na zajęcia z religii, jak i na zajęcia z etyki.

Na świadectwach wydawanych uczniom szkół lub oddziałów dwujęzycznych oraz na innych drukach dla uczniów szkół lub oddziałów dwujęzycznych:

1. obok nazwy przedmiotu nauczanego dwujęzycznie umieszcza się adnotację „nauczany(-a) dwujęzycznie” albo w skrócie „ND”,
2. obok nazwy języka obcego nowożytnego, który jest drugim językiem nauczania w liceum ogólnokształcącym i technikum, umieszcza się adnotację „poziom dwujęzyczny” albo w skrócie „PD”.

Udział uczniów w zajęciach sportowych realizowanych w oddziałach i szkołach sportowych oraz oddziałach i szkołach mistrzostwa sportowego na świadectwach szkolnych i w arkuszach ocen odnotowuje się w części „Obowiązkowe zajęcia edukacyjne” na kolejnej wolnej pozycji. W miejscu przeznaczonym na wpisanie oceny z tych zajęć należy wstawić poziomą kreskę.

Na świadectwach szkolnych promocyjnych i świadectwach ukończenia szkoły, w części dotyczącej szczególnych osiągnięć ucznia, odnotowuje się:

1. uzyskane wysokie miejsca nagrodzone lub uhonorowane zwycięskim tytułem w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty albo organizowane co najmniej na szczeblu powiatowym przez inne podmioty działające na terenie szkół,
2. osiągnięcia w aktywności społecznej, w tym na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu,
3. realizację lub ukończenie programu nauczania ustalonego przez zagraniczną instytucję edukacyjną, wraz z nazwą tego programu, jeżeli uczeń uczęszczał do oddziału międzynarodowego, w którym program ten był realizowany.

Na świadectwach szkolnych promocyjnych i świadectwach ukończenia szkoły, wydawanych przez szkoły, w miejscu przeznaczonym na wpisanie numeru wpisuje się numer, pod którym uczeń jest wpisany w księdze uczniów.

Świadectwa i inne druki opatruje się w miejscach oznaczonych we wzorach odpowiednich druków odciskiem pieczęci urzędowej o średnicy 36 mm.

W arkuszach ocen uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim nad tabelą w części dotyczącej wyników klasyfikacji w danym roku szkolnym umieszcza się adnotację „uczeń/uczennica realizował(-a) program nauczania dostosowany do indywidualnych możliwości i potrzeb na podstawie orzeczenia wydanego przez zespół orzekający działający w…”, wpisując nazwę poradni psychologiczno-pedagogicznej, w której działa zespół, który wydał orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (zapis brzmienia dotychczasowego rozporządzenia – zał. nr 1 ust. 26 dotychczasowego rozporządzenia)

W arkuszu ocen ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, realizującego w danym roku szkolnym program nauczania dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, w miejscu przeznaczonym na wpisanie informacji o tym orzeczeniu, wpisuje się nazwę poradni, która wydała to orzeczenie (zapis §32 ust. 1 nowego rozporządzenia).

W arkuszach ocen po wpisaniu wyników klasyfikacji rocznej uzyskanych w klasie programowo najwyższej szkoły danego typu należy w kolejnej kolumnie wpisać wyniki klasyfikacji końcowej z uwzględnieniem tego wpisu na świadectwach ukończenia szkoły.

W arkuszach ocen dla uczniów liceum ogólnokształcącego oraz w arkuszach ocen dla uczniów technikum obok nazwy obowiązkowych zajęć edukacyjnych realizowanych w zakresie rozszerzonym zamieszcza się adnotację „(zakres rozszerzony)”.

W arkuszach ocen dla uczniów technikum, słuchaczy branżowej szkoły II stopnia i słuchaczy szkoły policealnej wpisuje się informacje o egzaminie zawodowym (ust. 28a) oraz dla uczniów branżowej szkoły I stopnia wpisuje się informacje o egzaminie zawodowym lub egzaminie czeladniczym (ust. 28b) – przepis ten stosuje się do arkuszy ocen założonych uczniom i słuchaczom, którzy rozpoczęli kształcenie od roku szkolnego 2021/2022.




Danuta Skrzypek
Edukator, menadżer oświaty, wieloletni dyrektor szkoły, specjalista organizacji procesu kształcenia i zarządzania jakością pracy szkoły, zdobywczyni licencji na prowadzenie grantów kuratoryjnych w zakresie: dokumentacji pracy szkoły, bezpieczeństwa uczniów, planowania procesu dydaktyczno-wychowawczego w świetle podstawy programowej kształcenia ogólnego, nauczyciel biologii i chemii w szkołach różnych typów. Laureatka licznych nagród kuratoryjnych i samorządowych; za szczególne zasługi dla oświaty odznaczona medalem KEN.

Dokładamy wszelkich starań w celu umieszczania prawdziwych i pełnych informacji. Nie ponosimy jednak odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o zamieszczone w artykule informacje lub ewentualne błędy czy braki w artykule.