Wakacje wiążą się z długimi godzinami spędzonymi w rodzinnym gronie. Zdarza się, że skutkuje to zbędnym napięciem, konfliktami i złym humorem. A to nie o to chodzi! Powinniśmy wykorzystać ten czas, najlepiej jak tylko się da. Może warto skupić się na lepszym, bliższym i głębszym poznaniu swojego dziecka?

Nie marnuj okazji

Zachęcam, aby wykorzystać czas wspólnego wypoczynku na lepsze poznanie swoich bliskich – dzieci czy małżonka. Tylko od nas zależy, czy będziemy na siebie warczeć czy się sobą zaciekawimy. Zapewne mamy wspólne plany, które dotąd odkładaliśmy ze względu na brak czasu – to świetny moment, aby je zrealizować! Przesłanie, jakie mogłoby nam teraz towarzyszyć, to: „być z naszymi dziećmi ciałem i duszą”.

Co to oznacza?

• Głębokie rozmowy z dziećmi o tym, co myślą, co czują, czego się boją, co je interesuje, o czym marzą. Wymagają one czasu na słuchanie i autentycznego zaciekawienia się drugim człowiekiem.

• Dyskusje o ważnych tematach, np. o wartościach takich jak szacunek, uczciwość, odpowiedzialność, odwaga, mądrość. Słuchanie, jak nasze dziecko je rozumie, co one dla niego znaczą, na ile dostrzega je w swoim życiu oraz w życiu naszej rodziny. 

• Spędzanie ze sobą czasu – wspólna zabawa, czytanie, śpiewanie, muzykowanie czy też wykonywanie różnych prac na rzecz domu i rodziny. Rodzice, którzy pozwolą dzieciom, aby te zrobiły coś dla dobra wspólnego, wniosły swój wkład w życie rodziny oraz zauważą to i docenią, znacząco wpływają na poczucie własnej wartości u dziecka. 

• Okazywanie miłości, cierpliwości, uwagi i empatii. 

Budowanie relacji

Budowanie relacji to zbliżanie się emocjonalnie i fizycznie do naszego dziecka. To zaciekawienie się nim jako człowiekiem – tym co myśli, z czego się śmieje, jakie lubi żarty, co wrzuca do sieci, jakich ludzi lubi, co ogląda na YouTube. To może być również nasza prośba o wyjaśnienie, na czym polega np. określona gra, a także nasza gotowość, aby się jej nauczyć i zagrać wspólnie z dzieckiem. Podczas tego wspólnego czasu, kiedy my niejako wchodzimy do świata dziecka, można dowiedzieć się wiele o jego codzienności. Aby tego dokonać, musimy pozbyć się naszych rodzicielskich pretensji w postaci pytań: po co, dlaczego, znowu, jak tak można itp. Bycie w świecie dziecka to pełna, autentyczna akceptacja bez oceniania, ośmieszania, krytykowania, wyszydzania czy deprecjonowania. Być może warto ten czas wypoczynku wykorzystać na refleksję i spróbować odpowiedzieć sobie na następujące pytania:

1. Jaką relację chcę budować ze swoim dzieckiem? Jak chcę, żeby ona wyglądała?
   
   
2. Jak teraz spędzam czas z dzieckiem, co robię, żeby zadbać o nasze relacje?
   
   
3. Jak wyobrażam sobie naszą relację za 20 – 30 lat, co teraz robię na rzecz przyszłości?
   
   
4. O czym chcę rozmawiać z moim dzieckiem, co chcę mieć z nim wspólnego, gdy ono będzie już dorosłe? 

Co to znaczy poznać swoje dziecko?

To znaczy zrozumieć je, polubić i zaakceptować je takim, jakie ono jest. To oznacza również, że wiem, co moje dziecko lubi, a czego nie lubi, co je smuci, co niepokoi.

Na pytanie, czy znasz swoje dziecko, zdecydowana część z nas odpowiedziałaby bez wahania „ależ oczywiście, co to za pytanie”. Nie zawsze jednak to, co o sobie myślimy, jest zgodne z rzeczywistością. Proponuję Ci mini zabawę pt. „Czy znasz swoje dziecko” w załączniku poniżej znajdziesz niezbędne materiały. Po wydrukowaniu, przekaż jedną wersję dziecku, a drugą zostaw dla siebie. Jako rodzice możecie odpowiadać na pytania wspólnie, ale myślę, że ciekawiej będzie, jeśli każdy zrobi to oddzielnie, na osobnej kartce. Kiedy już wszyscy odpowiedzą na pytania, usiądźcie przy dobrej herbacie oraz pysznych ciasteczkach i porównajcie odpowiedzi. Jeśli większość Waszych rodzicielskich odpowiedzi zgadza się z odpowiedziami dziecka, to pogratulujcie sobie, bo wydaje się, że dobrze znacie swoją pociechę. Jeśli nie, to być może jest to czas na ustalenie innych, nowych priorytetów, gdzie jednym z ważnych punktów będzie poświęcenie większej ilości czasu dla dziecka.

Wspólny czas

C – cierpliwość

Z – zachwyt

A – akceptacja

S – szacunek

W słowie czas jest więc wskazówka, czego dziecko od rodzica najbardziej potrzebuje.

Cierpliwość – to łagodność w kontakcie z dzieckiem, to delikatność, ale też wyrozumiałość i spokój.

Zachwyt – to autentyczna radość z obecności dziecka, z tego, że dziecko po prostu jest. Na warsztatach dla rodziców zwykle proszę, aby przypomnieć sobie swój zachwyt, kiedy zobaczyliśmy po raz pierwszy dziecko i zastanowić się, czy z podobnym zachwytem patrzymy na nie dziś. Jeśli nie, to warto się zastanowić, co mogę zrobić, aby ten zachwyt powrócił.

Akceptacja – to kochanie dziecka takim, jakie jest.

Szacunek – to troska o uczucia i dobro dziecka, to uznanie dla tego, co mówi, co przeżywa, co chce, a czego nie chce.

Przedstawiona definicja czasu odnosi się nie tylko do relacji z dzieckiem. Jest ona pomocna również w refleksji nad jakością czasu, który spędzamy z innymi ważnym dla nas osobami.

Oddajmy głos dzieciom

A gdyby tak dzieci zapytać, jak one chciałby spędzać czas z rodzicami i czego się o nich dowiedzieć? Gdyby pozwolić im na zaplanowanie tego czasu i bez komentarza poddać się temu, co proponuje dziecko, aby potem docenić i podziękować? Myślę, że to też dobra okazja do wspólnego poznania. Do poznania rodzica przez dziecko, tego, co on lubi, co sprawia mu przyjemność, o czym marzy itp. Pomysłów na wspólne poznanie jest naprawdę wiele i warto uwzględnić tu również zdanie i propozycje naszych dzieci.








Literatura:

• Z dzieckiem w świat wartości. Irena Koźmińska i Elżbieta Olszewska. Świat Książki. Warszawa 2014.
• https://calapolskaczytadzieciom.pl/aktualnosci/madrze-razem-w-domu/-dostęp 12.04.2020.
• https://ohme.pl/macierzynstwo/dobrze-znasz-swoje-dziecko-33-pytania-dzieki-ktorym-mozesz-sprawdzic/- dostęp 14.04.2020. 

Marzena Jasińska
Trener, dyplomowany coach, doradca rodzinny. Od lat wspiera rodziców w konsultacjach indywidualnych oraz warsztatach psychoedukacyjnych. Swoją pracę opiera na filozofii Jespera Juula, założeniach Rodzicielstwa Bliskości oraz Porozumienia Bez Przemocy. Specjalizuje się w zakresie neurodydaktyki oraz uczenia się uczniów. Ekspert rozwoju osobistego, komunikacji, negocjacji. W swojej pracy zajmuje się także tematyką mediacji szkolnych, procesów grupowych, zarządzania zmianą w organizacji i zarządzania zespołem. Prywatnie mama dwóch dorosłych synów.